Jakie tajemnice skrywa katedra we Fromborku? [ZDJĘCIA]

- Co prawda katedra i wzgórze katedralne zostały po II wojnie światowej przebadane, jednak są jeszcze takie miejsca do których należy zajrzeć – mówił proboszcz Jacek Wojtkowski. - Rozpoznane mamy poddasze i strych z więźbą dachową oryginalną z XIV i XVI wieku, która jest nie gorsza niż w katedrze Notre Dame. Jest jeszcze jeden element katedry – to co jest pod nami. We wnętrzu znajduje się krypta biskupów warmińskich, ale tajemnicą pozostaje wnętrze całej nawy.

Badania w obiekcie prowadzili archeolodzy pod okiem Grzegorza Świderskiego, który prowadził prace. - Od 2018 roku trwają prace konserwatorskie i restauratorskie wybranych obiektów zespołu katedralnego we Fromborku - opowiadał. - W ramach tych prac zostały przeprowadzone archeologiczne badania wykopaliskowe. W 2019 roku badania trwały od maja do grudnia. W trakcie przeprowadzonych prac został odnaleziony bogaty zespół zabytków archeologicznych liczący około 800 obiektów.

Odnalezione zabytki podzielono na dwie grupy ruchome i stałe.
Wśród zabytków ruchomych znalazł się bogaty zespół zabytków ceramicznych, takich jak ceramika naczyniowa z okresu średniowiecza, z okresu nowożytnego, kilka eksponatów reprezentujących ceramikę naczyniową fajansową z XVIII w. Znaleziono również spory zestaw kafli naczyniowych, a także kafli płytowych. Były one zdobione bogatą ornamentyką i szkliwione szkliwem barwy zielonej. Oprócz tego został odnaleziony spory zespół różnego rodzaju kształtek ceramicznych. Są to cegły, które były wykorzystywane do wykonania ozdobnych portali drzwiowych, czy też okiennych z około XIV wieku. Były też zabytki kamienne, cały zespół kamieni szkliwionych, który był związany z wypalaniem wapna. Oprócz tego był także zespół zabytków metalowych, na przykład mufa, która łączyła dwa pnie drzew w środku wydrążonych, które pełniły funkcje rur wodociągowych. Znaleziono także fragmenty szkła witrażowego.

Znaleziono także ludzkie szczątki kostne, które pochodziły z trzech odkrytych pochówków. Najstarszy pochówek należy wiązać z XIV wiekiem, natomiast pozostałę pochodziły najpewniej z XVII - XVIII wieku. - Przy żadnym z pochówków nie odnaleziono wyposażenia zmarłego, czyli nie zachowały się żadne trwały przedmioty należące do zmarłego – opowiadał Grzegorz Świderski. - Może to świadczyć, że zwłoki zostały owinięte w całun, bądź w nietrwałą odzież. Przypuszczam, że to była społeczność, która funkcjonowała w obrębie zespołu katedralnego, czyli ludność służebna, która współpracowała z kanonikami rezydującymi przy katedrze, bądź jakieś osoby zasłużone dla Fromborka, które znalazły pochówek w pobliżu uważanego za najświętszą część katedry, czyli przy prezbiterium.

Znaleziono też zabytki nieruchome. Były to zabytki architektoniczne, konstrukcje murowane, ziemne. Znaleziono je po stronie południowej i północnej prezbiterium. Po południowej stronie znaleziono relikty murów kamiennych, ceglano-kamiennych, czy też ceglanych. Przeprowadzona analiza odkrytych reliktów, jak również źródeł literatury pozwoliła określić, że relikty te były związane z dwoma budynkami, które były kuriami kanonickimi, czyli budynkami mieszkalnymi użytkowanymi przez kanoników. Najstarsza z kurii powstała najprawdopodobniej jeszcze w XV wieku. Została zniszczona w XVII wieku. Druga z kurii powstała najprawdopodobniej po pierwszym najeździe wojsk szwedzkich, czyli po 1635 roku. Funkcjonowała ona do drugiego najazdu wojsk szwedzkich. Została wówczas zniszczona i już nie odbudowana. Po południowej stronie została również odkryta zasypana sucha fosa. Na terenie objętym badaniami, które były przeprowadzone w latach 50-tych i 60-tych odkryto, że sucha fosa miała rozpiętość około 20 m i największą głębokość 5 metrów od poziomu obecnego gruntu. Po północnej stronie prezbiterium odkryto pozostałości po dwóch funkcjonujących po sobie kaplic. Najstarsza powstała prawdopodobnie w latach 1604-1621. W 1751 roku, ze względu na zły stan techniczny rozebrano tę kaplicę. Na jej miejscu postawiono nową kaplicę w 1754 roku. Był to nieduży budynek połączony krytym gankiem z północną nawą kościoła katedralnego.

- W trakcie badań w 2019 roku odkryto bogaty zespół zabytków ruchomych, który przybliża nam życie codzienne jakie toczyło się na przestrzeni wieków na terenie wzgórza katedralnego, ale także mamy ten znacznie skromniejszy zespół zabytków nieruchomych, który zmienia całkowicie obraz dotychczas znanej samej katedry jak i najbliższego jej otoczenia – kończył archeolog. - Dzięki tym odkryciom możemy teraz konkretnie umiejscowić poszczególne obiekty, jak również możemy odtworzyć jak te relikty wyglądały. Sądzę, że zebrany materiał w znacznej mierze wzbogaca dotychczasowy stan wiedzy na temat samego wzgórza i tego jak następowały na jego obszarze przekształcenia.

Karolina Król