Kuchnia żuławska dobra jak mennonicka kiełbasa

Podstawą kuchni tego regionu było mięso. Kuchnia żuławska jest wielokulturowa. Znajdziemy tu potrawy z czasów słowiańskich i pruskich, krzyżackich, mennonitów czy Niemców.

Żuławskie gospodynie nie marnowały jedzenia i potrafiły zrobić coś z niczego.

Region znany był również z produkcji serów, piw i nalewek.

Po okresie wojennym kuchnia ta przeszła wiele przeobrażeń, ze względu na panującą biedę zaczęto gotować potrawy oparte na ziemniakach i mące. Z tego okresu pochodzą między innymi dzyndzałki z hreczką i skrzeczkami, czyli pierogi z nadzieniem z kaszy gryczanej podawane ze skwarkami.

Z czasów krzyżackich pochodzi tak zwana kura na czarno. Drób nacierano pyłem ze spalonego na czarno piernika. Zgodnie z ówcześnie panującymi trendami podawano ją z ostrymi i korzennymi przyprawami.

Inna para kaloszy to ryby, które pochodziły głównie z Zalewu Wiślanego. Ten zbiornik wodny nadzorował Mistrz Rybicki. Na zamek w Malborku i gdańskie targi trafiały wędzone, solone i marynowane na wiele sposobów jesiotry.

W XVI wieku na Żuławach pojawili się mennonici. Głównym powodem pojawienia się tej społeczności na ówczesnych polskich terenach było wprowadzenie w 1573 roku na mocy konfederacji warszawskiej tak zwanej szerokiej tolerancji religijnej.

Niderlandcy mennonici słynęli z produkcji serów podpuszczkowych, natomiast niemieccy przedstawiciele tej grupy religijnej znani byli z produkcji jałowcówki zwanej machandel. Oprócz tego mennonici wyrabiali kiełbasę z mięsa wieprzowego i wołowego. Produkt ten był tak dobry, że powstało powiedzenie „dobry jak kiełbasa mennonicka”. Tej grupie zawdzięczamy również różnorodność drzew owocowych w regionie. Mennoniccy przywódcy duchowi nakazywali sadzenie sadów. Z owoców z nich pochodzących powstawały marmolady, musy i słynne masło jabłkowe.

Od wcześniej wspominanych czasów krzyżackich na Żuławach powszechne było warzenie piwa. Skala była tak duża, że Gdańsk i Elbląg zakazywały administracyjnie produkcji tego trunku, zezwalając na powstawanie piwa w określonych ramach podczas żniw. Z XIX-wiecznych przekazów wiemy, że w Nowym Dworze Gdańskim odbywał się festiwal koźlaka.

Współcześnie ukazują się książki, odbywają się konkursy kulinarne. Niebagatelny wkład w krzewienie tradycyjnej kuchni żuławskiej mają koła gospodyń wiejskich. Ich specjałów możemy skosztować podczas dożynek i jarmarków.

fot. Visit Żuławy