Remont zabytkowych murów w Pasłęku: Problemy i nieoczekiwane odkrycie. Będą badania archeologiczne

Jak przypomniała Elżbieta Wasiuk, burmistrz Pasłęka, w ostatnim tygodniu czerwca 2024 roku rozpoczęły się prace związane z remontem murów oporowych przy ulicy Zamkowej w Pasłęku. Wykonawcą projektu została firma z Gronowa Górnego, a wartość umowy wyniosła 344 499 złotych. Plany zakładają zakończenie inwestycji do 31 października 2024 roku.

— W połowie lipca miało miejsce spotkanie w ramach nadzoru inwestorskiego, w którym uczestniczyli przedstawiciele Urzędu Miejskiego, zespół projektowy oraz geodeta. Podczas przeglądu wykryto liczne nieprawidłowości, które mogłyby prowadzić do osunięcia się gruntu. Wykonawca został poinformowany o kilku kluczowych błędach, takich jak niewłaściwe wyprofilowanie wykopu, użycie ciężkiego sprzętu zamiast ręcznych robót czy brak odpowiedniego zabezpieczenia obszaru prac — poinformowała gospodyni Pasłęka.

To nie tak miało być...
Te nieprawidłowości to złe wyprofilowanie wykopu (skarpy są odkopane pod kątem 90 stopni zamiast 45 stopni, jak przewiduje projekt), użycie ciężkiego sprzętu (zamiast ręcznych wykopów użyto koparki, co mogło naruszyć strukturę murów), brak odcinkowego prowadzenia robót (korony obu murów oporowych zostały odkopane na całej długości), pozostawienie urobku na skarpie (urobek powinien być wywożony na bieżąco) oraz nieodpowiednie zabezpieczenie obszaru prac (zabezpieczenia są niewystarczające, brakuje tablic ostrzegawczych).

Na początku sierpnia w odpowiedzi na stwierdzone uchybienia wykonawca został zobowiązany do podjęcia korygujących działań, w tym oznakowania obszaru robót oraz usunięcia nadmiaru gruntu. Ponadto wskazano na konieczność prowadzenia projektów związanych z kontrolowaniem stabilności skarpy i murów oraz nadzorem konserwatorskim ze strony dyplomowanego konserwatora. Ostatecznie wojewódzki konserwator zabytków pozytywnie zaopiniował plan remontu murów, jednak zalecił wprowadzenie kilku istotnych zmian w dokumentacji, dotyczących np. kolorystyki spoin murów oraz docieplenia i kwestii prowadzenia prac wyłącznie ręcznie.

Natrafili na mur
Na tym nie koniec… W trakcie robót odkryto niezidentyfikowany mur kamienny. W związku z tym w sierpniu wojewódzki konserwator zabytków nakazał wstrzymanie wszystkich prac oraz przeprowadzenie badań archeologicznych w celu rozpoznania i zabezpieczenia odkrytej konstrukcji, oraz powiązanych z nią zabytków. W konserwatorskiej decyzji zwrócono uwagę na to, że kontynuowanie robót mogłoby doprowadzić do uszkodzenia zabytków oraz zaburzenia charakterystyki odkrycia.

Mimo że odkrycie to wstrzymało realizację inwestycji, otwiera ono nowe perspektywy dla zrozumienia historii Pasłęka oraz jego architektonicznych tradycji. Odkryte elementy mogą dostarczyć cennych informacji o przeszłości miasta oraz życia jego dawnych mieszkańców. Gmina Pasłęk planuje zorganizować spotkanie z przedstawicielami Urzędu Ochrony Zabytków w celu ustalenia dalszych kroków, mających na celu zachowanie cennych znalezisk oraz kontynuację remontu. Warto zaznaczyć, że takie odkrycia nie tylko wzbogacają lokalne zbiory, ale mogą również stać się fundamentem nowych tras turystycznych oraz programów edukacyjnych, ukazując bogatą historię regionu.

RAZ