Budżet obywatelski 2025 w Elblągu: Jest ponowne głosowanie, są wątpliwości

Prezydent Michał Missan — przypomnijmy — złożył do prokuratury zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa podczas głosowania na projekty w ramach budżetu obywatelskiego 2025, polegającego na sfałszowaniu kilkuset kart do głosowania poprzez posłużenie się cudzymi danymi.

— Zawiadomienie dotyczy między innymi fałszowania dokumentów poprzez posłużenie się cudzymi danymi osobowymi do wypełnienia kart do głosowania (zastrzeżenie pracowników UM budzi 415 kart do głosowania), posłużenia się cudzymi danymi osobowymi w celu wypełnienia i podpisania oświadczeń o wyrażeniu zgody przez przedstawiciela ustawowego osoby niepełnoletniej na udział w głosowaniu (zakwestionowano 4 oświadczenia). Ujawniono także przypadek oddania głosu przez tę samą osobę zarówno w wersji papierowej, jak i elektronicznej — poinformowała Ewa Ziębka, rzecznik prasowy Prokuratury Okręgowej w Elblągu.

Dodatkowo prezydent Elbląga unieważnił głosowanie i postanowił je powtórzyć. Od 18 listopada do 8 grudnia potrwa ponowne głosowanie w ramach budżetu obywatelskiego na rok 2025. Pod głosowanie poddane zostaną te same projekty. Głosy tak jak dotychczas będzie można oddawać w tradycyjnej formie, na kartach papierowych, oraz na platformie elektronicznej. Zwycięskie projekty mamy poznać do 23 grudnia tego roku. Urząd Miejski w Elblągu zachęca do ponownego głosowania.

— Tylko dzięki naszej wspólnej aktywności możliwe będzie wyłonienie zwycięskich projektów. Nie pozwólmy, aby tak atrakcyjne inicjatywy elblążanek i elblążan nie zostały zrealizowane. Wierzymy, że tym razem nikt nie zakłóci głosowania i w sposób uczciwy wyłonione zostaną zadania, których realizacji oczekują mieszkanki i mieszkańcy. Informujemy jednocześnie, że już zaczynamy prace nad zmianą zasad w kolejnych edycjach budżetu obywatelskiego, tak aby w przyszłości nie dochodziło do jakichkolwiek nieprawidłowości i nadużyć ze strony osób, które nieuczciwymi metodami chciałyby wpłynąć na wyniki głosowania — przekazała Joanna Urbaniak z biura prasowego elbląskiego ratusza.

Radni PiS mają wątpliwości
Podczas wtorkowej sesji Rady Miejskiej Elbląga omawiano temat związany z unieważnieniem głosowania w ramach tegorocznego budżetu obywatelskiego. Radni PiS oczekiwali szerszych wyjaśnień, bo szczątkowe informacje przekazane w tej sprawie wzbudziły ich niepokój.

— Przepisy mówią o tym, że budżet obywatelski to nic innego jak konsultacje społeczne. Na jakiej więc podstawie można unieważnić konsultacje społeczne? Czy są szczegółowe przepisy regulujące unieważnienie głosowania? Za komisję, która pracowała nad budżetem obywatelskim, jest odpowiedzialna pani prezydent Katarzyna Wiśniewska. Po tych nieprawidłowościach — opieram się na przekazie prasowym — pani prezydent nie powołała ponownie komisji, żeby zastanowić się, na czym polega problem. Wiem, że terminy gonią, bo budżet dotyczy przyszłego roku, ale demokracja wygląda trochę inaczej. Mamy już podany kolejny termin głosowania, ale czytałam, że sprawa została oddana do prokuratury. Czy są jakieś uwagi, wnioski, zalecenia z prokuratury, czy sprawa jest w trakcie? Czy nieprawidłowości, które były przy tym głosowaniu, nie powtórzą się ponownie w listopadzie? Dodatkowo nie zauważyłam w przepisach, które były mi dostępne, aby głosy nieważne unieważniały cały projekt budżetu obywatelskiego. Wiemy, ile głosów było nieważnych, ale nie wiemy, ile było głosów ważnych. Czy według przepisów możemy w ogóle unieważnić głosowanie? — powiedziała radna Elżbieta Banasiewicz, kierując wszystkie pytania do prezydenta Elbląga.

Michał Missan przyznał, że czas nagli urzędników, a ratusz chciałby zrealizować pomysły mieszkańców i dlatego ponowne głosowanie zostało zarządzone tak szybko.
— Podjęliśmy taką decyzję po zgłoszeniu do prokuratury. Prokuratura tyle, ile mogła odpowiedzieć, odpowiedziała w przekazie medialnym, czego dotyczyły nieprawidłowości. Nie możemy dopuścić do tego, żeby rozstrzygnąć ten budżet z takimi nieprawidłowościami — wyjaśnił Michał Missan.

I dodał, że głosowanie w ramach przyszłorocznego budżetu obywatelskiego zostanie przeprowadzone już na nowych zasadach. — Co do zmian w budżecie obywatelskim, to powołam zespół, który do przyszłorocznego budżetu opracuje zasady, mam nadzieję, które będą zapobiegały sytuacjom, z którymi mieliśmy teraz do czynienia. Co do rozstrzygnięć w prokuraturze, to ich jeszcze nie ma. Myślę, że jest za wcześnie. Prokuratura dopiero zaczyna swoje działania na ten temat, ale też nie chciałbym się za szeroko wypowiadać w imieniu prokuratury.

Głos w sprawie zajął również radny Marek Pruszak.

— Czy skala ewentualnego fałszowania głosów w budżecie obywatelskim była na tyle poważna, że trzeba było odrzucić wszystkie głosy, również te, które były uczciwe, i unieważnić całe głosowanie? To jest sytuacja wyjątkowa i trzeba naprawdę zastanowić się nad tym, czy można było to zrobić w sensie prawnym.

Podczas sesji radni nie dowiedzieli się, ile głosów ogółem zostało oddanych w anulowanym głosowaniu, a radca prawny, który był obecny na sesji Rady Miejskiej, nie był w stanie podać podstawy prawnej unieważnienia głosowania i po odpowiedź w tej sprawie skierował radną Banasiewicz do swojego kolegi.

— Kwestia była analizowana przez inną osobę z zespołu radców prawnych, natomiast dogłębnie została sprawdzona możliwość anulowania i jest jak najbardziej dopuszczalna. Jeśli chciałaby pani radna poznać szczegółowo kwestię prawną, to zapraszam po sesji do kolegi, na pewno udzieli pani wyjaśnień — poinformował.

Przypomnijmy: wcześniej ratusz w Elblągu informował, że w związku z budżetem obywatelskim wpłynęły w tym roku 183 wnioski, z czego 86 dotyczyły zadań inwestycyjnych w okręgach, a 56 ogólnomiejskich inicjatyw. To rekord w historii wszystkich edycji budżetu obywatelskiego w Elblągu.

Pozytywnie zaopiniowanych zostało 116 projektów: 48 zadań inwestycyjnych, 34 małe projekty i 34 ogólnomiejskie inicjatywy. Pomysły, które się powtórzyły, zostały połączone. Wnioski były różnorodne: od infrastruktury drogowej (budowa chodników, poprawa stanu alejek w parkach, ścieżek rowerowych) przez wykonanie nowych nasadzeń zieleni po poprawę estetyki miasta. Małe granty dotyczyły przede wszystkim działań integrujących lokalną społeczność. Wśród zgłoszonych pomysłów były m.in. rodzinne pikniki, warsztaty skierowane do różnych grup wiekowych lub projekty związane z aktywnością fizyczną czy muzyczne.

Pula środków na realizację zwycięskich zadań wynosi 4,2 mln zł: po 610 tys. zł na każdy z 5 okręgów oraz 1,1 mln zł na ogólnomiejską inicjatywę. Dodatkowo w każdym z okręgów wydzielono kwotę 30 tys. zł na małe projekty, przy czym wartość każdego z nich nie może przekroczyć 10 tys. zł. Do tej pory w 12 edycjach budżetu obywatelskiego w Elblągu zrealizowanych zostało ponad 230 projektów na łączną kwotę ponad 35,2 mln zł.

EG