Elbląg 2025: Na co miasto wyda miliard złotych?

Budżet Elbląga na 2025 rok będzie rekordowy, ponieważ wyniesie 1 mld 68 mln zł. Większe wpływy do budżetu mają być między innymi efektem zmiany w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego i podwyżki stawek podatku od nieruchomości.

Dochody i wydatki
Przewiduje się, że w przyszłym roku dochody elbląskiego samorządu wyniosą 1 mld 55 mln 393 tys. zł, w tym ponad 800 mln zł (76 proc.) będą wynosiły własne dochody, 42 mln zł (13 proc.) to subwencje, 106 mln zł (10 proc.) zapewnią dotacje, a 7 mln zł (1 proc.) będzie pochodzić z unijnych środków. Niezmiennie od wielu lat główną pozycję własnych dochodów miasta będą stanowiły udziały w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) i prawnych (CIT), które w 2025 roku wyniosą 485 mln zł (61 proc. dochodów miasta). Podatki i opłaty lokalne mają wynieść 140 mln 203 tys. zł (18 proc.), w tym największy dochód (94 mln zł) mają stanowić podatki od nieruchomości. Na sprzedaży mienia komunalnego miasto ma zarobić 22 mln zł. Planowane na 2025 rok wydatki elbląskiego samorządu oszacowano na ponad 1 mld 60 mln zł (w tym na bieżące wydatki – 931 mln zł i wydatki majątkowe – 129 mln zł). Najwięcej, bo aż 414,5 mln zł (39 proc. wszystkich wydatków), ma zostać przeznaczone na oświatę i wychowanie, 170 mln 650 tys. zł na pomoc społeczną i zadania z zakresu polityki społecznej (16,09 proc.), a ponad 81 mln zł na administrację publiczną (7,65 proc.). Najmniej miasto chce przeznaczyć na ochronę zdrowia – nieco ponad 5 mln 352 tys. zł (0,5 proc. wydatków). Dług publiczny elbląskiego samorządu, na który składają się przede wszystkim wyemitowane obligacje, ma wynosić w 2025 roku 263 mln 873 tys. zł (czyli 24 proc. dochodów), a planowany deficyt budżetu – 5 mln zł. Nadwyżkę operacyjną w wysokości 45 mln zł miasto chce przeznaczyć na inwestycje.

Inwestycje
W 2025 roku Elbląg planuje wydać na inwestycje 84 mln zł. Aż 43 mln zł (51 proc.) zostaną przeznaczone na rekreację, 15 mln zł na rozwój przedsiębiorczości (18 proc.), 11 mln zł na inwestycje drogowe (13 proc.), 5 mln zł na infrastrukturę portową (6 proc.) i po 4 mln zł na informatykę i oświatę (10 proc). Wśród najważniejszych zadań inwestycyjnych w projekcie budżetu na 2025 rok znalazły się między innymi dokończenie budowy odkrytego basenu przy ul. Spacerowej (43 mln zł), przebudowa i modernizacja sześciu odcinków trakcji tramwajowej i zakup nowego taboru (3,8 mln zł, w tym 2,7 mln to dofinansowanie z UE), rewitalizacja nabrzeża na Wyspie Spichrzów (w 2025 roku przeznaczonych będzie 15 mln zł, koszt całej inwestycji wyniesie 31 mln zł), przebudowa obiektu sportowego przy ul. Krakusa (zaplanowano 200 tys. zł na dokumentację projektową), wykonanie podgrzewanej murawy stadionu przy ul. Agrykoli (zaplanowano 300 tys. zł na dokumentację, całość zdania to 6 mln zł), modernizacja zabytkowego budynku przedszkola przy ul. Bema (2,6 mln zł) czy przebudowa i budowa nowych ciągów pieszo-rowerowych m.in. przy ulicach Królewieckiej, płk. Dąbka, Fromborskiej i Nowodworskiej (zaplanowano ok. 100 tys. zł na dokumentację projektową każdego z zadań) oraz odcinka wzdłuż al. Grunwaldzkiej od ul. Grottgera do ul. Rawskiej (165 tys. zł).

Jednym z najważniejszych zadań dla mieszkańców Elbląga są oczywiście drogi. W 2025 roku miasto chce przeznaczyć 500 tys. zł na dokumentację dotyczącą rozbudowy ul. Sybiraków. W przyszłym roku rozpocznie się też przebudowa drogi powiatowej nr 2029N – ul. Grunwaldzkiej (zabezpieczono 2 mln 626 tys. zł, całkowity koszt to 3 mln 30 tys. zł) i ul. 13 Elbląskiego Pułku Przeciwlotniczego (zabezpieczono 650 tys. zł, całość wyniesie nieco ponad 806 tys. zł). Dodatkowo na odnowę nawierzchni elbląskich dróg (nie podano lokalizacji) przeznaczono 2 mln zł. Ale to nie wszystko. Miasto planuje również wydać 150 tys. zł na opracowanie dokumentacji projektowej dotyczącej przebudowy i rozbudowy sygnalizacji świetlnych ciągu ul. płk. Dąbka i DW504, aby powstała tzw. zielona fala. Ta inwestycja ma zostać zrealizowana do 2027 roku i kosztować 1 mln 750 tys. zł. W przyszłym roku mają rozpocząć się też działania związane z remontem mostu Kardynała Wyszyńskiego (zaplanowano 1 mln zł, całość to koszt w wysokości 5 mln 317 tys. zł) i mostu nad rzeką Fiszewką, w ciągu ul. Warszawskiej (zaplanowano 30 tys. zł na dokumentację, wszystko ma kosztować 18 mln 400 tys. zł). Remont pierwszego mostu powinien zakończyć się w 2025 roku, a drugiego w 2028 roku.

Władze Elbląga postanowiły też zainwestować w elbląski port. Na przebudowę ul. Portowej przeznaczono w przyszłorocznym budżecie 3 mln 900 tys. zł (całość ma kosztować 17 mln 600 tys. zł). Na dokumentację związaną z poprawą skomunikowania drogi ekspresowej nr 7 z drogami wojewódzkimi w Elblągu z uwzględnieniem poprawy dostępności do terenu portu morskiego miasto chce wydać 300 tys. zł (całość to 450 tys. zł). Dodatkowo 500 tys. zł ma zostać przeznaczonych na opracowanie koncepcji przebudowy terenów portowych i okołoportowych, która ma być potrzebna, gdy Elbląg otrzyma zamrożone przez Komisję Europejską środki. A mowa tu o 190 mln zł, których może nie być wcale tak łatwo odzyskać. Miasto zleciło już opracowanie ekspertyzy dotyczącej analizy wykonalności i opłacalności portu w Elblągu oraz sporządzenie biznesplanu rozwoju portu, by renegocjować warunki otrzymania zapowiadanych funduszy. Wśród ważnych dla mieszkańców inwestycji należy wymienić też m.in. przebudowę dojazdu do przychodni lekarskiej przy ul. Bema (zaplanowano 100 tys. zł na dokumentację projektową, całość zadania to 1 mln 600 tys. zł).

Środki zaplanowane na rekreację zostaną przeznaczone m.in. na organizację przedsięwzięć kulturalnych i masowych. Będą to m.in. Sylwester dla Elblążan 2025, Koncert Noworoczny Prezydenta 2025, WOŚP 2025, wręczenie nagród prezydenta, jarmark wielkanocny, Elbląska Gala Nagród Kulturalnych, Majówka w Porcie, obchody Dnia Dziecka, otwarcie kompleksu basenowego, Dni Elbląga 2025, Dni Morza, Lato w Formie, Elbląskie Święto Chleba, rozświetlenie choinki i Świąteczne Spotkania Elblążan, festiwal Enklawa i organizacja uroczystości państwowych, wojskowych oraz patriotyczno-religijnych (Dzień Flagi RP i Święto Narodowe 3 Maja, Narodowe Święto Niepodległości). Zaplanowano też środki na wykonanie miejskich murali. Ratusz chce wydać 2 mln zł na promocję Elbląga i 553,5 tys. zł na zadania z zakresu upowszechniania turystyki. Na pokrycie kosztów postępowań sądowych i prokuratorskich zarezerwowano 330 tys. zł (podajemy w odpowiedzi na zapytania Czytelników). Wydatki na straż miejską wyniosą 3 mln 100 tys. zł, a na straż pożarną niespełna 23 mln. Miasto przekaże też 200 tys. zł policji. Łącznie na bezpieczeństwo publiczne i ochronę przeciwpożarową zaplanowano wydatki w wysokości 27 mln 400 tys. zł.

– Nigdy nie jest tak dobrze, żeby nie było lepiej. Bardzo bym chciał, aby były pieniądze na wydatki, a szczególnie na te związane z inwestycjami rozwojowymi dotyczącymi miasta. Ale myślę, że ten rok przyniesie jeszcze kilka wydarzeń, które będą powodowały nasze zadowolenie – odpowiedział prezydent Elbląga na pytanie o to, jak ocenia przyszłoroczny budżet.

Debatowali o budżecie
We wtorek, 19 listopada, w Urzędzie Miejskim odbyła się debata dotycząca projektu budżetu na 2025 rok. Była to okazja do bezpośredniego zadawania pytań prezydentowi i usłyszenia od niego odpowiedzi. A jak wiemy, niecodziennie jest do tego okazja. Z takiej możliwości skorzystali przede wszystkim radni PiS. Marek Pruszak zapytał m.in. o środki na pogłębienie toru wodnego i budowę obrotnicy, które nie zostały ujęte w budżecie, oraz o uruchomienie pogotowia stomatologicznego, Karty Elblążanina, poradni psychiatrycznej dla dzieci i młodzieży, a także o wyprawki dla noworodków. – Środki na pogłębienie toru wodnego nie znajdą się w naszym budżecie, bo inwestycję będzie realizował Urząd Morski. Jeśli chodzi o pogotowie stomatologiczne, to jestem w kontakcie z dyrektorem NFZ i podmiotami, które wzięłyby ewentualnie udział w świadczeniu tej usługi. Dzisiaj jeszcze nie opowiem dokładnie o wszystkich szczegółach, ale zapewniam, że w departamencie zdrowia w bieżących wydatkach ta pozycja została ujęta. Karta mieszkańca jest zapisana w bieżących wydatkach departamentu innowacji i informatyki, podobnie jak wyprawka noworodka w przypadku departamentu promocji i turystyki. Jeśli chodzi o poradnię zdrowia psychicznego, to Szpital Miejski św. Jana Pawła II składa wniosek i będzie chciał zorganizować przy ul. Żeromskiego, w miejscu, gdzie wcześniej była stabilizacja i kuchnia, dzienną opiekę psychiatryczną i poradnię zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży – odpowiedział prezydent Michał Missan.

Radna Elżbieta Banasiewicz zapytała o etaty w przedszkolach: – Wielu pracownikom obsługi w przedszkolach i innych placówkach zmniejszono zatrudnienie na 3/4 etatu z powodu koronawirusa i ograniczeń. Ci ludzie zostali ograbieni, bo pandemia się skończyła, a oni do tej pory nie mają pełnego etatu. Przed wyborami pan prezydent obiecał, że to się zmieni, ale niestety nie doczytałam się tego w projekcie budżetu.
Prezydent wyjaśnił, że podjął już decyzję o zwiększeniu 3/4 etatu do całego etatu, a pismo w tej sprawie już niedługo trafi do dyrektorów placówek.

Radna Karolina Śluz podziękowała za zwiększenie środków przeznaczonych na Zielony Budżet z 30 tys. zł do 100 tys. zł. Wspomniała też o zielonej fali w Elblągu i zaapelowała, żeby podczas realizacji tej inwestycji nie zapomnieć o pieszych i wprowadzić dla nich ułatwienia, w szczególności w rejonie miejskiego targowiska. Dopytywała również o budowę ul. Nowogródzkiej, której zabrakło w projekcie budżetu. – Chcemy pozyskać dofinansowanie z funduszu rozwoju dróg lokalnych nie tylko na budowę ul. Nowogródzkiej, ale też ul. 13 Pułku – mam tu na myśli połączenie ul. Saperów z ul. Kościuszki na dwa kierunki. Te dwa wnioski zostały już złożone do wojewody. Myślę, że pod koniec listopada będziemy wiedzieli, czy dostaniemy dofinansowanie i na jakim poziomie. Wtedy ta pozycja z pewnością znajdzie się w budżecie – odparł prezydent.

Podczas debaty głos zabrali również mieszkańcy. Zrobiła to między innymi Teresa Nowak, która od kilku lat walczy o remont boiska przy Szkole Podstawowej nr 23, a w tym roku projekt w tej sprawie zgłosiła nawet do budżetu obywatelskiego.
– Przez wiele miesięcy, odkąd zmieniła się władza, nie widzę, aby coś zmieniło się, jeśli chodzi o boisko przy Szkole Podstawowej nr 23. Pięć lat dzieci czekają, a radni nie działają, pan prezydent unika odpowiedzi, wiceprezydent również. Wszystkie te odpowiedzi, które dostawałam, są lakoniczne. Dziękuję za życzenia, aby głosować na remont boiska w budżecie obywatelskim, nawiasem mówiąc, to ja go składałam. Mieszkańcy wielokrotnie wyrażali swoją wolę, składając podpisy, głosując, to są tysiące osób. Pan prezydent tworzy Radę Sportu, inne rady, komitety, a boiska jak nie było, tak nie ma. Chcę uzyskać odpowiedź na pytanie co dalej. Można było przecież składać wnioski o dofinansowanie rządowe. Poprzednia władza nie chciała, tutaj się też nie można dogadać, nie ma konkretnej odpowiedzi. – Budowa boiska jest zgłoszona w budżecie obywatelskim, poczekajmy na wyniki głosowania. Nie chciałbym jeszcze za dużo powiedzieć, ale chcemy złożyć wniosek o działania retencyjne na terenie miasta i ta inwestycja może być ściśle związana z terenem boiska. Jeśli poszlibyśmy w tym kierunku, że zbiornik retencyjny znajdzie się w tym miejscu, w którym jest dzisiaj planowany, to istnieje możliwość odtworzonej na tym zbiorniku infrastruktury – odpowiedział prezydent, jednocześnie prosząc o chwilę cierpliwości. – Jestem prezydentem od pół roku, staram się wszystkim pomóc i robić tak, jak oczekują tego mieszkańcy, ale proszę mi dać jeszcze szansę – dodał.

Pani Teresa poruszyła też temat ul. Rzepakowej. – Czy jest planowana jakaś grubsza inwestycja, bo my jeździmy tam jak po tarce. Proszę się tam przejechać i zobaczyć, jak to wygląda. Dziura na dziurze. Też jest problem, aby je załatać. Oczekuję tu konkretnej odpowiedzi – stwierdziła stanowczo. I odpowiedź od prezydenta usłyszała. – Oczywiście ul. Rzepakową się przejadę i ją sprawdzę. Wtedy podejmę decyzję wspólnie z zarządem dróg. Nie wiem, czy będzie tam całościowy remont, czy tylko fragment – to fachowcy ocenią – zapewnił Michał Missan.

Głosowanie nad projektem budżetu na 2025 rok odbędzie się podczas najbliższej grudniowej sesji Rady Miejskiej Elbląga.