Ile jednostek przepłynęło przez przekop Mierzei Wiślanej w 2024 roku? Czy do Elbląga będą zawijać statki bez asysty holowników?

— W ubiegłym roku przez kanał na Mierzei przepłynęło 1467 jednostek rekreacyjnych i zaledwie 35 komercyjnych z ładunkiem. To jasno pokazuję, że niezbędne są działania, które sprawią, że z punktu widzenia gospodarczego i transportowego przekop Mierzei Wiślanej będzie w końcu użyteczny — mówił wiceminister Marchewka podczas sejmowej komisji gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej.

Dodał, że to inwestycja, na którą wydano 2 mld zł, jednak z punktu widzenia rozwoju portu w Elblągu nie zapewniła mu możliwości rozwojowych.

— Podjęliśmy działania, by zrealizować te zadania — wskazał.

Wiceszef MI wyjaśnił, że poprzedni rząd podjął decyzję o budowie drogi wodnej, która kończyła się kilometr przed portem.

— To tak, jakby ktoś wybudował autostradę do dużego miasta i zakończył ją w lesie. Podjęliśmy decyzję, że Urząd Morski weźmie na siebie odpowiedzialność za pogłębienie ostatniego odcinka 900 metrów toru podejściowego do portu w Elblągu. W styczniu 2024 roku podjęto decyzję o zmianie zarządzenia dyrektora Urzędu Morskiego ws. zmiany infrastruktury portowej na infrastrukturę dostępową — zaznaczył wiceminister.

Mówił, że początkowo obecny rząd podjął decyzję o realizowaniu ostatnich 900 metrów toru wodnego dokładnie w takich parametrach, jak poprzedni rząd.

— Przyjęto uchwałę zmieniającą finansowanie całego programu, zwiększając go o 35 mln zł w tym roku. Po konsultacjach z portem w Elblągu przeprowadzona została analiza, która wskazała, że przygotowanie ostatnich 3 km toru podejściowego zgodnie z pierwotnymi planami sprawiłoby, iż statki o długości 100 metrów i zanurzeniu 4,5 m będą musiały tam wpływać z asystą holowników — powiedział.

Dodał, że poprzednicy chcieli, by szerokość drogi wodnej w dnie na ostatnim odcinku wynosiła 20 metrów.

Mówił, że obecnie inwestycja jest realizowana tak, by szerokość toru wodnego w dnie wynosiła 36 metrów, co pozwoli wpływać statkom bez asysty holowników.

Dyrektor Urzędu Morskiego w Gdyni Anna Stelmaszyk-Świerczyńska doprecyzowała, że do połowy 2026 roku będzie dostęp do portu torem o głębokości 5 metrów i szerokości 22 metrów, a do połowy 2027 przewidywany jest ruch jednostek torem o szerokości 36 metrów.

Wiceminister Marchewka przypomniał, że obecnie trwa przetarg dotyczący pogłębienia ostatniego odcinka drogi wodnej do portu w Elblągu. Poprzedni został unieważniony dlatego, że nadesłane oferty nie spełniały założeń budżetowych i konieczna była zmiana tych założeń. Teraz będzie on rozstrzygany w tzw. trybie unijnym.

Przedmiotem zamówienia jest opracowanie dokumentacji projektowej dla prac, które polegają na budowie toru wodnego na rzece Elbląg. Tor ma mieć 36 m szerokości i 5 m głębokości na odcinkach od punktu P1 (znajdującego się na wysokości oczyszczalni ścieków) do punktu P2 (przy rozwidleniu rzeki i Kanału Jagiellońskiego) oraz od punktu P2 do punktu Port (zlokalizowanego na wysokości mostu Unii Europejskiej). Prowadzone będą też umocnienia brzegu oraz zbudowana zostanie obrotnica o średnicy 160 m na rozwidleniu rzeki Elbląg i Kanału Jagiellońskiego.

Planowane pogłębienie toru wodnego na rzece Elbląg to ostatni odcinek drogi wodnej przez Mierzeję Wiślaną, której wykonanie zadeklarował rząd.

Całkowita długość drogi wodnej z Zatoki Gdańskiej przez Zalew Wiślany do Elbląga to prawie 23 km, w tym samo przejście przez Zalew Wiślany ma nieco ponad 10 km, na rzece Elbląg – także ponad 10 km. Pozostałe ok. 2,5 km to odcinek, na który złożą się: śluza i port zewnętrzny oraz stanowisko postojowe. Kanał oraz cały tor wodny będą miały docelowo 5 m głębokości.

PAP