Elblążanie odznaczeni Krzyżem Wolności i Solidarności

2015-12-21 17:06:39(ost. akt: 2015-12-21 18:01:50)

Autor zdjęcia: UM w Elblągu

W minioną sobotę w sali koncertowej Ratusza Staromiejskiego w Elblągu odbyła się uroczystość wręczenia odznaczeń państwowych działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej z lat 1956–1989.
W imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy odznaczenia wręczył Prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Łukasz Kamiński. W uroczystości wziął również udział Witold Wróblewski prezydent Elbląga.

Krzyż Wolności i Solidarności otrzymały następujące osoby:

1. Chmielewski Tadeusz
2. Chojnacki Jan
3. Gburzyński Józef
4. Górski Mirosław
5. Kalinowski Stanisław
6. Łaszuk Krzysztof
7. Melzacki Dariusz Piotr
8. Perwenis Zenon
9. Słoma Jarosław Marek
10. Wilk Jerzy
11. Wojciechowski Marian
12. Wypych Andrzej

Pośmiertnie:
13. Godlewski Zbigniew -odznaczenie odebrała matka - Pani Izabela Godlewska
14. Kosacz Jerzy - odznaczenie odebrał syn - Pan Konrad Kosacz
15. Sawicz Tadeusz - odznaczenie odebrała siostra - Pani Hanna Haufa-Janowska





Biogramy odznaczonych
1. Chmielewski Tadeusz 31.10.1947 r.
Od września 1980 r. członek NSZZ „Solidarnoś”, następnie Komisji Krajowej NSZZ „S”, Przewodniczący i członek Zarządu Regionu w Elblągu. Kierownik całości prac przy budowie Pomnika Ofiar Grudnia 1970 r. w Elblągu. Przewodniczący Regionalnej Komisji Koordynacyjnej Budownictwa w Elblągu, w 1981 r. delegat z regionu elbląskiego na I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „S” w Gdańsku. Od 13 grudnia 1981 r. do 23 grudnia 1982 r. internowany w Strzebielinku, Iławie, Kielcach, Łupkowie i Rzeszowie. Po zwolnieniu z internowania kolporter nielegalnych wydawnictw.

2. Chojnacki Jan 01.01.1932 r.
W 1958 r. jako kierownik szkoły podstawowej w Kołaczu odmówił usunięcia
z podległej placówki symboli religijnych oraz wypowiadał się krytycznie o PRL, za co został skazany na osiem miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na trzy lata (spędził w areszcie miesiąc). W 1981 r. był członkiem gminnego Komitetu Założycielskiego NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność” w Ryjewie. Po wprowadzeniu stanu wojennego został internowany w Ośrodku Odosobnienia w Iławie na okres od 10 lutego 1982 r. do 29 kwietnia 1982 r.

3. Gburzyński Józef 19.03.1949 r.
Był pracownikiem Zakładów Mechanicznych „Zamech” w Elblągu, w których w sierpniu 1980 r. współorganizował strajk rotacyjny. Od września 1980 r. należał do NSZZ „Solidarność”. W czerwcu 1981 r. był delegatem na I Walny Zjazd Delegatów Regionu Elbląskiego. Po wprowadzeniu stanu wojennego uczestniczył w strajku, był sygnatariuszem porozumienia z władzami kończącego strajk. W 1982 r. założył wraz z Edmundem Krasowskim podziemny Tymczasowy Zarząd Regionu Elbląskiego, współorganizował druk materiałów poligraficznych i kolportaż pism „Zwyciężymy”, „Opornik Elbląski”. Aresztowany 13 listopada 1982 r. Zwolniony na mocy amnestii 30 lipca 1983 r.

4. Godlewski Zbigniew 03.08.1952 r. - 17.12.1970 r.
28 listopada 1970 r. rozpoczął pracę w Zarządzie Portu Gdynia jako sztauer. 17 grudnia 1970 r. podczas zajść ulicznych w Gdyni został postrzelony w głowę oraz klatkę piersiową. Do zdarzenia doszło w pobliżu przystanku kolejki elektrycznej SKM Gdynia-Stocznia. Jego zwłoki demonstranci przenieśli na drzwiach w okolice Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Gdyni. Miał 18 lat.

5. Górski Mirosław 18.09.1955 r.
Od 1978 r. był działaczem Ruchu Młodej Polski. Jesienią 1980 r. został przewodniczącym Tymczasowego Komitetu Założycielskiego Niezależnego Zrzeszenia Studentów na Akademii Medycznej w Gdańsku, następnie uczelnianego NZS. Był redaktorem i drukarzem „Biuletynu Informacyjnego” NZS AM. W grudniu 1980 r. został przewodniczącym Komitetu Strajkowego podczas strajku solidarnościowego na AM. Był również członkiem Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania oraz od 1981 r. członkiem NSZZ „Solidarność” w ZOZ w Kwidzynie. Po wprowadzeniu stanu wojennego został internowany w Ośrodku Odosobnienia w Iławie i Kwidzynie w okresie od 20 grudnia 1981 r. do 9 grudnia 1982 r.

6. Kalinowski Stanisław 29.02.1956 r.
Był pracownikiem Wagonowni PKP w Malborku. Od września 1980 r. należał do NSZZ „Solidarność”, pełnił funkcje przewodniczącego i sekretarza Komisji Zakładowej. Od 13 grudnia 1981 r. do 18 marca 1982 r. był internowany w Ośrodku Odosobnienia w Iławie. Po wyjściu z więzienia zaangażował się w działalność Tajnego Kolejowego Komitetu Koordynacyjnego Okręgu Północnego NSZZ
„Solidarność”, zajmował się również kolportażem podziemnych wydawnictw. Od października 1988 r. był przewodniczącym Komitetu Założycielskiego „S” w Węźle PKP w Malborku.

7. Kosacz Jerzy 24.02.1942 r. - 08.03.2015 r.
Współzałożyciel i redaktor „Biuletynu Związkowego” MKZ NSZZ „Solidarność” w Kwidzynie i „Poradnika Prawnego” MKZ NSZZ „Solidarność” w Kwidzynie. Internowany w Zakładzie Karnym w Iławie w okresie od 13 grudnia 1981 r. do 18 stycznia 1982 r. W latach 1984-1985 przewodniczy podziemnej MKK NSZZ „Solidarność” w Kwidzynie. Od 1985 r. do 1989 r. członek Tymczasowego Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” w Elblągu. Dnia 15 grudnia 1985 r. aresztowany, osadzony w RUSW w Kwidzynie a następnie w Areszcie Śledczym w Elblągu. Zwolniony 28 marca 1986 r.

8. Łaszuk Krzysztof 10.09.1960 r.
W latach 1978-1984 pracował w Malborskich Zakładach Przemysłu Maszynowego Leśnictwa ,,PEMAL”. W okresie stanu wojennego jako członek NSZZ ,,Solidarność” kolportował ulotki za co został skazany na karę 1 roku i 6 miesięcy więzienia. Przebywał w Areszcie Śledczym w Gdańsku i Bydgoszczy oraz w Zakładach Karnych w Elblągu i Potulicach. Został zwolniony 11 lutego 1983 r.

9. Melzacki Dariusz Piotr 30.10.1963 r.
Należał do podziemnej organizacji o nazwie Terytorialno-Związkowy Komitet Samoobrony Społecznej „Solidarność”. Brał udział w wydawaniu i kolportowaniu na terenie Trójmiasta ulotek i wydawnictw nawołujących do udziału w demonstracjach. Został zatrzymany 11 września 1982 r. za usunięcie z ulic Sopotu flag państwowych wystawionych z okazji 1 Maja i przekazanie ich uczestnikom nieoficjalnego pochodu w Gdańsku, po uprzednim naniesieniu na nie napisów „Solidarność”. 13 września 1982 r. aresztowany i osadzony w Areszcie Śledczym w Gdańsku. Został zwolniony 29 lipca 1983 r. na mocy ustawy o amnestii.

10. Perwenis Zenon 05.03.1949 r.
W 1949 r. został deportowany z Wileńszczyzny na Syberię, do Polski repatriował się w 1955 r. Od 1966 r. był pracownikiem Zakładów Mechanicznych „Zamech” w Elblągu. Brał udział w protestach robotniczych w grudniu 1970 r. na terenie Elbląga. Od września 1980 r. był działaczem NSZZ „Solidarność”, współtworzył struktury Związku w „Zamech-u”, został członkiem Prezydium Zarządu Regionu Elbląskiego oraz delegatem na I Krajowy Zjazd Delegatów w Gdańsku. W stanie wojennym internowany w Ośrodku Odosobnienia w Iławie od 13 grudnia 1981 r. do 18 marca 1982 r.

11. Sawicz Tadeusz Marian 01.09.1948 r. - 18.12.1970 r.
Był kierowcą Miejskiego Zarządu Budynków Mieszkalnych w Elblągu. Zginął od kuli wystrzelonej z przejeżdżającego samochodu milicyjnego 18 grudnia 1970 r. na rogu ul. 1 Maja i Gołębiej. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Elblągu.

12. Słoma Jarosław Marek 24.07.1960 r.
Podczas studiów na Uniwersytecie Gdańskim zaangażował się w działalność
Niezależnego Zrzeszenia Studentów. W tej organizacji zajmował się kolportowaniem czasopisma bezdebitowego pn. „Niezależny Biuletyn/Serwis Informacyjny Studenckiego Komitetu Solidarności NZS Trójmiasto”. Po rozpoczęciu stanu wojennego brał udział w strajku na UG a po jego zakończeniu w strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Został zatrzymany 30.03.1982 r. a następnie internowany w Ośrodku Odosobnienia w Strzebielinku od 1 kwietnia 1982 r. do 8 lipca 1982 r.

13. Wilk Jerzy 15.03.1955 r.
Od 1988 r. zajmował się kolportażem materiałów bezdebitowych z parafii św. Brygidy w Gdańsku do Elbląga. 26 lutego 1989 r. wszedł w skład Tymczasowej Międzyzakładowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ „Solidarność” Regionu Elbląskiego, a 11 kwietnia 1989 r. znalazł się w gronie członków elbląskiego Komitetu Obywatelskiego przy Przewodniczącym NSZZ „Solidarność”.

14. Wojciechowski Marian 17.07.1950 r.
Pracownik Zakładów Mechanicznych „Zamech” w Elblągu. Po wprowadzeniu stanu wojennego internowany w Wojskowym Obozie Specjalnym w Chełmnie nad Wisłą od 5 listopada 1982 r. do 28 stycznia 1983 r.

15. Wypych Andrzej Wiesław 03.01.1954 r.
Był członkiem prezydium oraz przewodniczącym komisji tematycznej ds. prawno-administracyjnych NSZZ „Solidarność” w Zakładach Celulozowo-Papierniczych w Kwidzynie. Z powodu prowadzenia wrogiej działalności politycznej po ogłoszeniu stanu wojennego został internowany w Zakładzie Karnym w Iławie od 13 grudnia 1981 r. do 28 stycznia 1982 r. Po wyjściu z internowania nie zaniechał działalności związkowej.

Źródło: Dziennik Elbląski