Elbląska książnica wśród najcenniejszych zbiorów w Polsce

Dzięki staraniom Jacka Nowińskiego, dyrektora Biblioteki Elbląskiej, 9022 zabytkowych woluminów trafiło do zbiorów narodowego zasobu bibliotecznego. Są to rękopisy, inkunabuły, spośród których 14 woluminów to jedyne egzemplarze w Polsce, oraz starodruki z XVI i XVII wieku. Wśród nich znajduje się m.in. Biblia Królowej Marii, napisana w języku walijskim i wydana w Londynie w 1689 r. czy wolumin dotyczący akcentowania w języku hebrajskim spisany przez Heinricha Opitza, niemieckiego teologa, wydany w 1684 r.

Spotkanie w sprawie wpisania zabytkowych zbiorów Biblioteki Elbląskiej do narodowego zasobu bibliotecznego odbyło się we wrześniu br.
— To bardzo ważny sygnał, uznający zbiory 400-letniej biblioteki w Elblągu za jedne z najcenniejszych w Polsce, gdyż do narodowego zasobu bibliotecznego trafiają wręcz „białe kruki”, unikatowe zbiory w skali kraju. Znajdą się one pod szczególną ochroną, nie będzie można ich wywozić bez zgody poza granice kraju, powinny być jak najszybciej zdigitalizowane i wieczyście przechowywane w tej bibliotece — tłumaczył wtedy dr Tomasz Makowski, dyrektor Biblioteki Narodowej w Warszawie.

Obecnie w zabytkowych zbiorach Biblioteki Elbląskiej znajduje się 69 inkunabułów, czyli pierwszych woluminów wydanych tuż po zastosowaniu druku, 527 rękopisów, 8938 starych druków, w tym muzycznych i kartograficznych, ekslibrisów i grafik, a także duży zbiór książek z XIX i pierwszej połowy XX wieku liczący prawie 30 tysięcy woluminów i ponad 1,2 tys. czasopism wydanych od XVII do XX wieku. Ale warto przypomnieć, że przed II wojną światową księgozbiór elbląskiej biblioteki liczył ponad 85 tys. tomów. Nieprzerwanie od roku 2008 w bibliotece realizowane są projekty związane z ochroną zabytkowego księgozbioru, który w latach 2000-2002 powrócił do Biblioteki Elbląskiej z depozytu Biblioteki Uniwersyteckiej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika (ok. 55 tys. woluminów). Powstały wówczas nowoczesne pomieszczenia magazynowe do przechowywania zbiorów i Pracownia Konserwacji, gdzie księgozbiór zabytkowy poddawany jest konserwacji zachowawczej, a po zabezpieczeniu jest digitalizowany i udostępniany w wersji cyfrowej za pośrednictwem Elbląskiej Biblioteki Cyfrowej.

Zdigitalizowane zbiory prezentowane są również za pośrednictwem Elbląskiego Wortalu Historycznego – katalogu historii i kultury miasta Elbląga, gdzie znajdują się opracowania tychże zbiorów w formie artykułów i opisów. Zaliczenie zbiorów zabytkowych do narodowego zasobu bibliotecznego pozwoli na to, żeby jeszcze lepiej o nie dbać i jednocześnie pozyskiwać środki na ich dalszą konserwację i ochronę. Biblioteka Elbląska jest jak do tej pory jedyną biblioteką w naszym regionie, która znalazła się w tak zaszczytnym i elitarnym gronie.
as