Prawdy i mity o kapitanie Diaczence

2018-02-05 09:42:10(ost. akt: 2018-02-05 09:44:22)
Okładka książki „Echa pancernego rajdu”

Okładka książki „Echa pancernego rajdu”

Autor zdjęcia: arch. autora książki

W czwartek (8.02) zaprezentowana zostanie elblążanom najnowsza książka dr. Tomasza Glinieckiego pt. „Echa pancernego rajdu”, omawiająca propagandę wojenną i mity wyzwoleńcze oparte na ofensywie mławsko-elbląskiej Armii Czerwonej z 1945 r.
Spotkanie odbędzie się 8 lutego w Klubie Wojskowym przy ul. Mierosławskiego 5, o godz. 17.00. Wstęp wolny.

Militarnym celem operacji mławsko-elbląskiej Armii Czerwonej było odcięcie niemieckich wojsk w kotle Prus Wschodnich na przedpolach Elbląga i wybrzeżu Zalewu Wiślanego. Propagandowym symbolem tych działań stał się jeszcze podczas wojny – i do dzisiaj pozostał – epizod bojowy z 23 stycznia 1945 r. nazwany rajdem Diaczenki, od nazwiska oficera dowodzącego batalionem czołgów, którego wozy jako jedne z pierwszych wjechały do miasta. Szczegółowa analiza umożliwiła autorowi zaprezentowanie przekształcania propagandy wojennej w historiograficzny dogmat powojnia, w kilkadziesiąt lat przechodzący kolejno z poziomu mediów frontowych do dzieł naukowych, a stamtąd do powszechnej świadomości. Książka „Echa pancernego rajdu” skutecznie ten mit obnaża, przynosząc wiele skrywanych dotąd faktów. Natomiast obecność kpt. gwardii Giennadija Diaczenki w przestrzeni publicznej Elbląga zakończyła się w 2017 r. przemianowaniem nazwy ulicy jego pamięci na Starowiejską.

Ze wstępu do książki:

[…] publikacja ta jest próbą wielostronnego omówienia propagandowego obrazu epizodycznych, a jednak symptomatycznych dla operacji bojowych zdarzeń, które od kilkudziesięciu lat rzutują na społeczne postrzeganie II wojny światowej w Polsce, skutkując fałszywą interpretacją elementów rozstrzygnięcia konfliktu, a także na przemiany terytorialne i ludnościowe w tej części kontynentu. Jej pozornie lokalny charakter naturalnie wpisuje się w dyskurs o Europie Środkowo-Wschodniej, która przez pół wieku zasłonięta była „żelazną kurtyną”, w znacznej mierze również w sensie historiograficznym.

Tomasz Gliniecki, doktor nauk humanistycznych - historyk, pedagog, dziennikarz. Jest autorem licznych działań popularyzujących przeszłość i budujących tożsamość, zwłaszcza Elbląga i okolic. W ostatnim czasie wicedyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Wśród najważniejszych zainteresowań badawczych lokuje styk historii wojskowości z medioznawstwem – prezentację obrazów wojny w świetle propagandy oraz mitologizację zdarzeń militarnych i heroizację ich uczestników.

Źródło: Dziennik Elbląski