Podpłomyki na zakończenie ziołowego lata

Podpłomyki znane są już od czasów starożytnych. Przygotowywali je m.in. dawni Słowianie, którzy jedli je jako dodatek do wszystkich potraw, tak jak obecnie używa się chleb. Właśnie podpłomykom poświęcone było wczorajszej spotkanie z cyklu „Ziołowe lato w bibliotece”.

Bo podpłomyk to nic innego jak właśnie najstarsza forma chleba, rodzaj prymitywnego pieczywa w postaci małego placka. Prymitywne nie oznacza jednak mało smaczne, bo podpłomyki mają nie tylko wyjątkowy smak, który mogą mu nadać odpowiednie przyprawy, ale są także łatwe w przygotowaniu.

— Podstawowym składnikiem podpłomyków jest mąka, głównie pszenna, która ze względu na największą elastyczność przygotowanego z niej ciasta umożliwia formowanie dużych placków — mówił kucharz Przemysław Zwański, który poprowadził czwartkowy warsztat kulinarny w Bibliotece Elbląskiej. — Do mieszanki, z której przygotowuje się podpłomyki, dodaje się również sól, wodę oraz w zależności od preferencji zioła lub przyprawy. Ja dziś użyję czarnuszki i kminku, które oprócz wyjątkowego smaku, mają także działanie zdrowotne.

Czarnuszka, zwana także czarnym kminkiem, to roślina, której właściwości doceniali starożytni Egipcjanie. Zwykli oni mawiać, że czarnuszka, a także olej z niej zrobiony, to „“złoto faraonów”, ponieważ uważali, że potrafi „wyleczyć wszystko z wyjątkiem śmierci”. Stosowanie czarnuszki może przynieść pozytywne korzyści dla osób borykających się z wieloma dolegliwościami. Przede wszystkim polecana jest ona alergikom oraz osobom mającym problemy z odpornością.

Po czarnuszkę powinny również sięgnąć osoby starsze, a także borykające się z nadwagą. Oprócz pozytywnego działania na zdrowie czarny kminek wspaniale wpływa na wygląd naszej skóry. Stosowanie olejku z czarnuszki skutecznie pozwala leczyć trądzik, łuszczycę, grzybicę oraz atopowe zapalenie skóry.

Zaś brązowe i długie nasiona kminku powszechnie stosuje się jako aromatyczną przyprawę do chleba, zup, serów, a także kapusty kwaszonej. Od setek lat jego właściwości lecznicze wykorzystuje medycyna ludowa. Surowcem leczniczym w kminku są liście oraz olejek aromatyczny, który jest najbardziej znany jako sposób na kolkę u niemowląt. A jego aromatyczny zapach i lekko piekący, korzenny smak nadają także wyjątkowy ton naszym potrawom.
Ale wróćmy jeszcze do samych podpłomyków. W niektórych regionach Polski (np. na południowym wschodzie) podpłomykiem nazywano próbny wypiek dla sprawdzenia temperatury w piecu chlebowym.

Był to płaski placek o średnicy około 30 cm, zrobiony z tego samego ciasta co chleb. Po nagrzaniu pieca był pierwszym wypiekiem. Jeśli po upływie określonego czasu był wypieczony, znaczyło to, że można wkładać właściwy chleb. Jeśli był niedopieczony, należało dodatkowo dogrzać piec. Niektórzy, przygotowując ten specjał, dolewają czasami do wody mleko lub zakwas. Tak przygotowane składniki miesza się razem, robiąc z nich ciasto, które potem ugniata się, formując placki. Historyczną metodą wypieku był wypiek na mocno rozgrzanych w ognisku kamieniach, a później na blasze umieszczonej nad ogniem. Tak przygotowany podpłomyk można podawać z miodem, konfiturami, mlekiem lub zsiadłym mlekiem.

— My skosztujemy go z dodatkiem nieco innego sosu, który jest moją luźną wariacją na temat sosu, który my znamy jako koktajlowy. Oryginalne składa się on z keczupu, majonezu, brandy i skórki z pomarańczy. Ja alkohol zastąpiłem białą herbatą, by nieco ten sos "spolszczyć" — mówił Przemysław Zwański.

Czwartkowe spotkanie było ostatnim z tegorocznego cyklu warsztatów „Ziołowe lato w bibliotece”. Organizatorzy zapowiadają, że w przyszłym roku seniorzy spotkają się ponownie, podczas kolejnej edycji projektu.
as