Jak pomóc dzieciom w radzeniu sobie z lękiem przed koronawirusem?

1. Wytłumacz, że lęk, jak każda emocja, jest nam potrzebny - zwykle ostrzega nas przed niebezpieczeństwem. Gdybyśmy nie czuli lęku lekceważylibyśmy zagrożenie. Dzięki temu, że się boimy, słuchamy zaleceń i robimy to co nas chroni np. myjemy ręce, nie wychodzimy bez potrzeby do sklepu.

2. Wyjaśnij, że lęk nie może nam zrobić nic złego. W żaden sposób nam nie zagraża. Jest nieprzyjemny, ale nie trwa wiecznie, minie za jakiś czas. Można to przyspieszyć np. oddychając głęboko czy napinając i rozluźniając na przemian mięśnie.

3. Sprawdź, czy informacje, które dziecko ma, są zgodne z faktyczną wiedzą na temat koronawirusa - media (zwłaszcza społecznościowe) są aktualnie pełne niesprawdzonych, budzących grozę informacji.

4.Ograniczaj dostęp dziecka do tv, internetu, radia - niech nie będzie stale bombardowane niepokojącymi informacjami (im młodsze dziecko, tym większa kontrola). Dbaj o to by dziecko nie słuchało stale włączonego telewizora, radia. Jeśli wiadomości są stale w domu włączone to część z nich dociera do dziecka nawet jeśli wydaje się, że ono nie słucha.

5. Zapytaj czego dziecko się boi - często okazuje się, że dzieci przeceniają prawdopodobieństwo wystąpienia negatywnych wydarzeń (np. "Na pewno umrę") - rozmowa pozwala omówić z nimi prawdopodobieństwo przewidywane i faktyczne (tu należy odwołać się do informacji z wiarygodnych źródeł).

6. Omów, wymień a nawet spisz z dzieckiem wszystko co może zrobić aby czuć się bezpiecznie. Zachęć dziecko by samo narysowało lub napisało instrukcje np. mycia rąk i powiesiło w wybranym miejscu w domu.

7. Dbaj o to, by dziecko zdrowo się odżywiało, pomimo braku zajęć szkolnych prowadziło regularny tryb życia, wychodziło na świeże powietrze (zalecenie dotyczy unikania innych ludzi, pusta plaża czy las nie stanowią niebezpieczeństwa, a ruch na świeżym powietrzu zwiększa odporność). Staraj się by w miarę możliwości dzień przebiegał według znanego dziecku schematu, codziennych rytuałów, obowiązków czy przyjemności zgodnie z porami dnia. Dzieci czerpią poczucie bezpieczeństwa z rutyny, przewidywalności nawet jeżeli dotyczy ona ścielenia łóżka, sprzątania zabawek, czy jedzenia brokułów.

8. Warto zadbać o to, by dziecko miało jakieś zadania do wykonania - przekierowanie uwagi na pożyteczną działalność jest pomocne w radzeniu sobie z kryzysem, chroni przed poczuciem bezradności.

9. Zaopiekuj swój strach! Zadbaj o swój dobrostan. Zastanów się, co możesz zrobić dla siebie. Spokojny rodzic równa się spokojne dziecko. Dbaj o to jakie emocje przekazujesz dziecku lub innym osobom podczas rozmów z nimi w obecności dziecka – mina, ton głosu, gesty, dobór słów.

10. Nie unikaj tematu koronawirusa, ale dbaj by nie był on głównym tematem rozmów, oglądanych programów, słuchanych audycji. To samo dotyczy niepokojów związanych z procedurami rządowymi, dostępnością jedzenia, itp. Mów dziecku prawdę, nie unikaj odpowiedzi na trudne pytania. Jeśli dziecko pyta, czy umrze, warto mu wytłumaczyć, że kiedyś zapewne tak, natomiast koronawirus powoduje, że ludzie chorują, ale większość z nich zdrowieje. Niektórzy umierają - dotyczy to szczególnie starszych osób, dlatego też została wprowadzona kwarantanna, żeby je uchronić przed zachorowaniem. Jeśli nie znasz odpowiedzi na jakieś pytanie-mów o tym. Oraz o tym, że jeśli tylko ją poznasz od razu poinformujesz dziecko.

11. W bibliotekach, na stronach internetowych lub na Twojej półce znajdują się książki dotyczące choroby, pobytu w szpitalu czy ogólnego stanu zdrowia – skorzystaj z nich. Na stronie mindheard.co/descargables dostępna jest książeczka edukacyjna o koronawirusie wyjaśniająca w przystępny sposób młodszym dzieciom czym jest i jak się przed nim chronić.

Oprac. psycholog Marta Ulanowska PPP Elbląg, psycholog Emilia Stolz PPP Kamień Pomorski