Nie ma książek bez czytelników [ROZMOWA]

— Czy można powiedzieć, że epidemia pozytywnie wpłynęła na czytelnictwo w Polsce?
— W czasie, gdy biblioteki były zamknięte z powodu wybuchu pandemii Covid-19 można było zaobserwować bardzo duże zainteresowanie książkami. Czytelnicy kontaktowali się z nami i mówili, że bardzo szybko skończyły się im zapasy książek, że tęsknią za biblioteką.

To bardzo budujące. Ostatni czas przypomniał, jak bardzo książki są ważne. Dzięki czytaniu łatwiej jest przetrwać trudny czas — odosobnienia, choroby czy smutku. Pokonywanie granic, odbywanie podróży, poznawanie świata, uczenie się nowych rzeczy — wszystko to jest możliwe bez wychodzenia z domu, właśnie dzięki książkom.

Gdy poczytamy fantastykę, okazuje się, że wielu autorów już dawno temu pisało o tym wszystkim, co teraz wydarza się na świecie. Sama teraz zaczytuję się książkami Margaret Atwood, Kurta Vonneguta, Ursuli K. Le Guin i innych. W książkach jest cały świat!

— Zawsze czułaś, że swoje życie zawodowe zwiążesz z książkami?
— Od czasów liceum, za sprawą mojej genialnej polonistki z III LO w Elblągu, Marleny Derlukiewicz, która zaszczepiała w nas miłość do lektur, także tych spoza oficjalnej listy, wiedziałam, że moje zawodowe życie będzie związane z książkami.

Po studiach chciałam uczyć języka polskiego, a trafiłam do biblioteki. Swoją pracę tu rozpoczęłam jako bibliotekarka. Uwielbiałam polecać innym dobre książki, robię to dziś. Od około dziesięciu lat zajmuję się promocją działań biblioteki, także ich organizacją. Dzieje się u nas tyle ciekawych rzeczy. Fajnie o nich opowiadać. Fantastyczne zajęcia dla dzieci, kluby książek, konserwacja i digitalizacja zabytkowego księgozbioru i cała masa inspirujących działań, za którymi stoją moje koleżanki i moi koledzy. Biblioteka to ludzie. Borges pisał, że raj to biblioteka. To prawda, ale przecież nie ma książek bez czytelników!

— Ale, tak jak mówisz, praca w bibliotece to nie tylko książki. My znamy cię między innymi dzięki spotkaniom autorskim, które prowadzisz. Stresujesz się, rozmawiając z pisarzami?
— Miło mi, bo spotkania z pisarzami to jest to, co sprawia mi mnóstwo przyjemności. Przygotowywanie się do nich i potem rozmowa z autorami. Pewnie trochę się stresuję, szczególnie gdy mam rozmawiać z kimś, kogo bardzo sobie cenię. Zwykle zupełnie niepotrzebnie, bo przecież pisarz to normalny człowiek. Jesienią rozpoczniemy tegoroczny cykl spotkań autorskich #czytElnia. Będą świetni autorzy i ciekawe tematy. Już się do nich przygotowujemy.

— Na pewno jesteś na bieżąco z literackimi nowinkami, ale znasz też klasyki. Jaka literatura najbardziej wpisuje się w twoje gusta? Którego autora cenisz najbardziej?
— Ciągle to się zmienia, bo wychodzą nowe książki, które stają się ważne, ale powroty do klasyki polecam każdemu. Warto je znać i czytać przez całe życie.
Czytam różne książki, od reportażu po współczesne powieści, które mnie z jakiegoś powodu zainteresują. Nie umiem wskazać jednego autora, ale gdybym już musiała to zrobić, byłaby to Olga Tokarczuk.

— Czy wśród elblążan mamy lub mieliśmy wybitnych literatów?
— No pewnie! Jest wielu autorów piszących i tworzących w różnych gatunkach. Na początek wymienię Agnieszkę Pietrzyk — autorkę kryminałów i thrillerów dziejących się w naszym mieście. Kibicuję jej od samego początku. Elbląg jest ważnym bohaterem książek Agnieszki i to dla miasta fantastyczna promocja.
Ważny głos to książki Dominiki Lewickiej-Klucznik, która w swojej twórczości porusza tematy wykluczenia i niepełnosprawności. Są też autorzy skupieni w Stowarzyszeniu Alternatywni. Nie będę ich wymieniać, bo mogłabym kogoś pominąć, wspomnę tylko poetkę Bogumiłę Salmonowicz i tworzącego scenariusze filmowe Jacka Żukowskiego.

Wcześniej w Elblągu bardzo prężnie działali literaci ze środowiska Ryszarda Tomczyka (redaktora „Tygla”), wielu z nich tworzy do dziś. Moglibyśmy poszukać jeszcze dalej. Na przełomie XVIII i XIX wieku w Elblągu pisała Johanne Satori-Neumann, autorka powieści, opowiadań obyczajowych i historycznych. Znaleźliby się też inni, ale to temat na osobny artykuł.

— Biblioteka kojarzy się głównie z tradycyjnymi książkami, ale obserwujemy, że ludzie coraz częściej sięgają po ich nowoczesne wersje. Myślisz, że kiedyś książki elektroniczne wyprą te drukowane?
— Nie wiem, ale dla mnie nieistotne, jak czytamy — na papierze, czytniku czy słuchając audiobooka. Ważne, żebyśmy czytali! Biblioteki pewnie w dalekiej przyszłości będą działały zupełnie inaczej, ciągle się zmieniamy.

— Dlaczego warto czytać? Jak zachęcić do tego dzieci, a jak upartych dorosłych, którzy twierdzą, że literatura nie jest dla nich?
— Warto z wielu powodów, od najbardziej oczywistych do wydumanych. Książki poszerzają horyzonty, rozwijają wyobraźnię, łączą ludzi, pomagają zrozumieć siebie i świat. Trzeba zachęcać do czytania najprościej jak to możliwe, np. podsuwając im ciekawe książki. Nic na siłę. Upartym młodym może na początek komiks, a później coś innego. Z dziećmi jest łatwiej, o ile szkoła i rodzice pomagają w tym procesie. W końcu przykład przychodzi z góry. W bibliotece mamy zajęcia dla dzieci, od niemowlaka do nastolatka. Są np. zajęcia dla dzieci z kodowania, ale dzieją się w bibliotece pełnej książek. W końcu nawet najbardziej oporny na czytanie młody człowiek się na jakąś skusi. Przychodźcie do biblioteki! Mam nadzieję, że pandemia szybko się skończy i wrócą „normalne” spotkania i zajęcia.

Kamila Kornacka
k.kornacka@dziennikelblaski.pl

Czytaj e-wydanie
Dziennik Elbląski zawsze pod ręką w Twoim smartfonie, tablecie i komputerze

Kliknij w załączony PDF lub wejdź na stronę >>>kupgazete.pl