82. rocznica powstania Polskiego Państwa Podziemnego [ZDJĘCIA]

Kiedy hitlerowskie Niemcy i sowiecka Rosja podzieliły już Polskę, szybko stało się jasne, że oba totalitaryzmy nie pozwolą na żadne przejawy funkcjonowania Państwa Polskiego. W hitlerowskim projekcie Polska stanowiła pole eksploatacji, Polacy zaś — niższą grupę ludzi, którą należało eliminować, chociażby przy pomocy nadludzkiej pracy. Sowiecki model zakładał zgładzenie wrogów klasowych, a z reszty zastraszonego społeczeństwa — wytworzenie człowieka sowieckiego. Okupanci szczególnie skrupulatnie zmierzali do likwidacji inteligencji, a więc elity polskiego społeczeństwa, która w istocie rzeczy odpowiada za tworzenie się struktur państwowych. Niezwykle przykrym dla wszystkich Polaków pierwszym dowodem likwidacji państwa było usuwanie polskich symboli z przestrzeni publicznej. To jest właśnie kontekst, w którym społeczeństwo polskie w odruchu obronnym tworzyło państwo podziemne, które dziś wspominamy — mówił prezydent Elbląga Witold Wróblewski.

I dodał: — Takie zorganizowanie się społeczeństwa było odpowiedzią adekwatną do działań władz okupacyjnych. Tak rozbudowane państwo podziemne nie powstało w żadnym innym z okupowanych krajów. Oddziały zbrojne, wywiad, sądy, zaopatrzenie, edukacja — to przykłady owego drugiego życia, które kształtowało i hartowało wielu Polaków niegodzących się z działaniami okupantów. Udział w strukturach państwa podziemnego niósł ogromne ryzyko — łącznie z tym najwyższym — utratą życia w momencie dekonspiracji — to była cena, którą przyszło płacić za obronę polskości, jednak dla Polaków, którzy z takim trudem tworzyli II Rzeczpospolitą i mieli doświadczenie w formowaniu państwa, jego ciągłość wydawała się czymś oczywistym.

Głos zabrał również przewodniczący Rady Miejskiej w Elblągu.

— Wrzesień 1939 roku to dla Polski znamienna data, rozpoczynająca mroczny okres w historii naszego kraju. W przeciągu kilkunastu dni, mimo zaciekłej walki z agresorem, Polska znalazła się pod okupacją niemiecką i sowiecką — znów znikając z mapy świata — mówił Antoni Czyżyk.

I kontynuował: — Jednak Polacy nie zamierzali tak łatwo oddać niepodległości. 27 września 1939 roku w Warszawie z inicjatywy generała Michała Tokarzewskiego-Karaszewicza oraz grupy oficerów Wojska Polskiego została powołana do życia Służba Zwycięstwu Polski — dająca początek strukturom Polskiego Państwa Podziemnego.

— Dziś mijają 82 lata od tamtych wydarzeń, o których pamięć wciąż pozostaje żywa w sercach Polaków. Wydarzenia tamtych czasów są lekcją prawdziwego patriotyzmu, o której nie wolno nam zapomnieć — przyznał Czyżyk.

W związku uroczystością odczytany został apel pamięci i oddano salwę honorową, następnie zebrani goście złożyli kwiaty pod pomnikiem Żołnierzy Armii Krajowej, Polskiego Państwa Podziemnego.