Bąblowica – niewidoczne zagrożenie. Jak przeciwdziałać i zapobiec zachorowaniu na bąblowicę?

Jaja tasiemca uwalnianie są z kałem zakażonych psów i lisów, a ich żywicielem pośrednim jest człowiek. Choroba ta jest trudna do zdiagnozowania z powodu długiego okresu bezobjawowego.

Drogi zakażenia:

- bliski kontakt z zakażonymi zwierzętami,
- przeniesienie jaj do ust za pomocą brudnych rąk,
- spożywanie skażonej, surowej, niemytej żywności (np. warzyw, owoców) lub wody z otwartych zbiorników.

Zakażenie jest realne w wielu regionach naszego kraju, także na terenach miejskich i podmiejskich, ze względu na zjawisko powszechnego wstępowania lisów. W województwie warmińsko-mazurskim występuje największy odsetek zarażonych osobników. Wyniki ostatnich badań dowodzą, że 1 na 3 lisy jest zakażony ww. tasiemcem.

W warunkach polskich także pies, jeśli nie jest na bieżąco poddawany profilaktyce przeciwpasożytniczej, może być rezerwuarem tasiemców bąblowcowych. Przeniesienie jaj pasożyta do ust jest możliwe, jeśli nie zastosujemy właściwej higieny rąk po bliskim kontakcie z zakażonym zwierzęciem.

Spożyte larwy tasiemca przedostają się z przewodu pokarmowego do krwi, a następnie do narządów, gdzie tworzą grubościenną torbiel wodnistą. Objawy choroby związane są głównie z lokalizacją cysty i jej powiększaniem się, co prowadzi do ucisku na otaczające tkanki i upośledza funkcję narządu (np. cysty w płucach doprowadzają do zmian przypominających nowotwór, a nieleczone doprowadzają do śmierci). Głównymi miejscami ataku są wątroba i płuca, skąd może roznieść się na inne narządy: nerki, śledzionę, ośrodkowy układ nerwowy, kości, oczy. Mogą tam przebywać nawet kilka lat po zjedzeniu jaj pasożyta, nie dając żadnych objawów. Z uwagi na to bąblowica jest trudna do zdiagnozowania – jej przewlekły, bezobjawowy rozwój sięga 5-10 lat. Chirurgiczne usunięcie torbieli bąblowcowej z otaczającą tkanką oraz zastosowanie odpowiednich leków daje możliwość całkowitego wyleczenia.

Należy:
- prowadzić regularne zabiegi odrobaczania zwierząt domowych preparatami działającymi na tasiemce,
- chronić posesję przed lisami poprzez ogradzanie domostw i zabezpieczanie śmietników, które jako źródło resztek jedzenia wabią dzikie zwierzęta,
- zachowywać zasady higieny podczas i po pracy w polu/ogrodzie/lesie – używać rękawiczek oraz myć ręce po zakończeniu pracy,
- pamiętać o myciu rąk po kontakcie ze zwierzętami,
- pamiętać o każdorazowym myciu rąk przed przygotowaniem lub spożywaniem posiłków,
- nie spożywać owoców leśnych zbieranych bezpośrednio z podłoża bez uprzedniej obróbki,
- myć lub poddawać obróbce termicznej warzywa i owoce przed spożyciem,
- nie obmywać owoców i warzyw w zbiornikach wodnych dostępnych dla zwierząt.

Mrożenie warzyw i owoców nie zabija jaj tasiemca. Jaja są bardzo oporne na warunki środowiska zewnętrznego, tracą inwazyjność dopiero po 96 godzinach w temperaturze -70°C.