Czy święta mogą być przyjazne środowisku?

2022-12-18 11:00:00(ost. akt: 2022-12-17 11:14:25)

Autor zdjęcia: freepik

Boże Narodzenie to wyjątkowy czas w roku — i nic w tym dziwnego. Warto jednak pamiętać, że z drugiej strony to sezon, w którym problem nadmiernego konsumpcjonizmu oraz marnowania żywności osiąga jeszcze wyższy poziom. Jaki wpływ na sytuację naszej planety mają święta i co ważniejsze, co możemy zrobić, by były one bardziej ekologiczne?
EARTH DAY EVERYDAY

Nadmierny konsumpcjonizm to problem XXI wieku, który negatywnie oddziałuje na środowisko naturalne, jednak w grudniowym szaleństwie świątecznym osiąga jeszcze większy rozmiar. Według raportu „Konsumenci a gospodarka obiegu zamkniętego” przeprowadzonego przez ARC Rynek i Opinia oraz Forum Odpowiedzialnego Biznesu 38 proc. Polaków przyznaje, że kupuje więcej, niż naprawdę potrzebuje. Niestety to, że kupujemy dużo za dużo, nie jest jedynym problemem, który towarzyszy bożonarodzeniowemu szaleństwu.
Należy też wspomnieć o problemie marnowania żywności, który w grudniu się nasila, czego przyczyną jest przygotowywanie zbyt dużych ilości jedzenia, którego potem najzwyczajniej w świecie nie jesteśmy w stanie zjeść.

Jak wygląda problem wyrzucania żywności na świecie i w Polsce?
Każdego roku na świecie marnowana jest jedna trzecia jedzenia, co odpowiada aż za 10 proc. emisji dwutlenku węgla. Do jej produkcji użytkowany jest obszar większy od powierzchni Chin. Jak wskazuje raport Feedback EU „No Time To Waste”, co roku na terenie Unii Europejskiej jest marnowane ponad 150 milionów ton żywności.

A jak sytuacja wygląda w naszym kraju?

Badania przeprowadzone w ramach projektu Programu Racjonalizacji i Ograniczenia Marnotrawstwa Żywności wykazały, że w Polsce co roku marnuje się prawie 5 milionów ton jedzenia — co sekundę wyrzucamy do kosza blisko 153 kilogramy żywności.


Co więcej, aż 60 proc. marnowanego jedzenia pochodzi z gospodarstw domowych — od nas, konsumentów. Za najczęstsze przyczyny wyrzucania jedzenia uznaje się przygotowywanie zbyt dużych porcji, na drugim miejscu znajduje się robienie zbyt dużych zakupów.
Co więc mogę zrobić ja, jako konsument, aby zwalczać ten problem? Warto jest robić zakupy z głową — przygotowywać sobie listę i trzymać się jej, aby nie kupować zbyt dużo. Oczywistą opcją wydaje się również być przygotowywanie porcji, które damy radę zjeść — nie zawsze jednak tak łatwo jest to zrobić. Jeśli jednak zdarzy nam się przygotować za dużo, a to w trakcie świąt jest bardzo częstym zjawiskiem, pomyślmy, co możemy zrobić z pozostałościami. Z pomocą przychodzą nam banki żywności i jadłodzielnie, dzięki którym my nie wyrzucimy żywności, a osoby potrzebujące będą mogły się najeść.
Warto również pamiętać o mrożeniu żywności, dzięki czemu możemy wydłużyć zdatność produktu do spożycia. Aby nie popełniać niepotrzebnych błędów, warto też zapoznać się z terminologią używaną przez producentów żywności — określenie „najlepiej spożyć przed” jest bowiem sugestią, mówiącą nam, że po tym terminie jedzenie zacznie tracić na jakości, jednak nic nie wskazuje, że nie możemy go już zjeść! Natomiast „należy spożyć do” informuje nas, że po przekroczeniu tej daty produkt może nam zaszkodzić.

Co zrobić, aby święta były bardziej ekologiczne?
Choć okres bożonarodzeniowy to czas, kiedy kupujemy więcej niż zazwyczaj, możemy robić to z głową. Jakie są sposoby na bardziej ekologiczne święta? Pamiętaj, że najbardziej przyjazne środowisku są te przedmioty, które już mamy w domu. Zanim wydasz więc pieniądze, zastanów się dwa razy, nie kupuj produktów, których nie potrzebujesz i postaraj się, aby każdy zakup był przemyślany i nie wylądował za chwilę na wysypisku.

Jeśli kupujesz nowe lampki, zwróć uwagę, aby były to lampki LED i pamiętaj, aby wyłączać je na noc. Jednorazowy kalendarz adwentowy zamień na ten wielorazowy, a jeżeli używasz kartek świątecznych, wybieraj te pochodzące z recyklingu bądź zrobione z szarego papieru.


Szary papier warto wybierać również podczas pakowania prezentów — można go później ponownie wykorzystać, np. jako wypełniacz. Dobrym pomysłem jest także wykorzystanie tego, co już posiadasz — starych gazet, magazynów czy papierowych torebek po zakupach. Pudełka dekoracyjne to też świetne rozwiązanie, ponieważ można ich potem ponownie użyć.

Przed zakupem choinki warto się zastanowić, która opcja będzie w twoim przypadku najbardziej ekologiczna — żywa, sztuczna, a może stworzona własnoręcznie? Ważną sprawą — co trzeba jeszcze raz zaznaczyć — jest to, aby przygotować tyle jedzenia, ile jesteśmy w stanie zjeść. A jeśli zdarzy nam się zrobić go za dużo, pamiętać, że możemy podzielić się nim z innymi, zanosząc to, czego nie zjedliśmy, na przykład do elbląskiej jadłodzielni znajdującej się w holu budynku przy ul. Związku Jaszczurczego.

Okres świąteczny to magiczny czas pełen radości i nadziei, jednak powinniśmy cieszyć się nim z głową, nie wyrządzając szkód naszej planecie. Wszystko jest dla ludzi, miejmy jednak na uwadze, że istnieją proste sposoby, które pozwolą nam miło przeżyć ten czas, dbając jednocześnie o ekologię. Chodzi przecież o nasz dom, o który powinniśmy się troszczyć bez względu na to, jaki mamy okres w roku.
Laura Wyszomirska

Źródła:
https://toogoodtogo.pl/pl/consumer
https://populationeducation.org/environmental-impacts-of-the-winter-holidays/
https://www.teraz-srodowisko.pl/aktualnosci/marnowanie-zywnosci-w-UE-raport-12414.html
https://projektprom.pl/index.php/aktualnosci/67-jaka-jest-skala-marnotrawstwa-zywnosci-w-polsce-gdzie-sa-najwieksze-straty-2
https://bankizywnosci.pl/wp-content/uploads/2020/10/Raport_NieMarnujJedzenia_2020.pdf
https://klimada2.ios.gov.pl/swietuj-z-glowa-2/

Kim jesteśmy?


Earth Day Everyday to organizacja non-profit stworzona przez licealistki z Elbląga, zrzeszająca osoby zainteresowane ekologią, chcące aktywnie działać na rzecz środowiska. Prowadzimy webinary z ekspertami ds. ekologii, piszemy artykuły, organizujemy akcje sprzątania lasów. Zostaliśmy wyróżnieni nagrodą dla najlepszego projektu ekologicznego w Polsce 2022, a teraz poszerzamy swoje akcje na skalę ogólnopolską, aby jeszcze więcej zdziałać dla naszej planety!

Kontakt:
Strona internetowa: earthdayeveryday.pl
Email: kontakt@earthdayeveryday.pl
Telefon: +48 513 949 245, +48 882 778 489



Dołącz do akcji "Wielorazówki zamiast Foliówki"


Głównym celem akcji jest popularyzacja używania wielorazowych worków oraz upcyklingu. W naszych punktach partnerskich, znajdujących się m.in.: w Warszawie, Poznaniu, Krakowie i Elblągu, uczestnicy akcji mogą zostawić niepotrzebne materiały — mogą to być firany, tkaniny takie jak len, cienka bawełna i drobna siateczka, a następnie nasi wolontariusze je odbierają i szyją z nich wielorazowe woreczki na owoce i warzywa. Gotowe woreczki wracają do pierwotnych punktów akcji i czekają bezpłatnie do wzięcia przez beneficjentów projektu oraz klientów punktu. Elbląski punkt znajduje się w restauracji Vegan Spot.