Vectra z ogromną karą od Urzędu Ochrony Konkurencji. Ponad 22 mln zł za bezprawne podwyżki opłat abonamentowych

Prezes UOKiK wielokrotnie wskazywał, że zmiana istotnych warunków trwającej umowy zawartej na czas nieoznaczony może nastąpić tylko wówczas, gdy umowa to wyraźnie przewiduje. W tego rodzaju umowach każda zmiana powinna być dokonana w oparciu o prawidłową klauzulę modyfikacyjną, która precyzuje jaki warunek umowy i w jakich okolicznościach może się zmienić.

Tymczasem Vectra w latach 2019 - 2020 jednostronnie, bez wymaganej podstawy prawnej, informowała konsumentów o dodaniu klauzuli modyfikacyjnej do nieposiadających jej i trwających już kontraktów, zmieniając zapisy ogólnych warunków umowy. Następnie, przez kolejne lata, w oparciu o tę bezprawnie wprowadzoną klauzulę modyfikacyjną, sugerowała klientom jednostronne podwyższenie o 5 złotych miesięcznie opłaty abonamentowe za każdą z usług telekomunikacyjnych - telewizji lub dostępu do internetu (60 zł lub 120 zł w skali roku). Przedsiębiorca wyznaczył im przy tym termin, w ramach którego mogą nie zgodzić się na zmiany i wypowiedzieć świadczone usługi. Jeśli tego nie zrobili, Vectra pobierała ustalone jednostronnie podwyższone opłaty.

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny w listopadzie 2021 r. postawił spółce zarzuty. Teraz wydał decyzję, w której uznał, że zarówno klauzula modyfikacyjna, a także późniejsze podwyżki opłat abonamentowych, nie zostały skutecznie wprowadzone do obowiązujących umów, gdyż odbyło się to bez podstawy prawnej, co wprowadzało konsumentów w błąd. Zarówno te działania, jak i następnie pobieranie opłat abonamentowych w zwiększonej wysokości stanowią praktykę, która narusza zbiorowe interesy konsumentów. Na Vectrę została nałożona kara ponad 22 mln zł (22 231 676 zł), nakaz zaniechania praktyki i usunięcia jej skutków. Po uprawomocnieniu decyzji spółka będzie miała obowiązek zwrotu na rzecz konsumentów pobranych w sposób nieuprawniony części opłat abonamentowych przez okres, w którym je naliczała.

- Przedsiębiorca powinien dotrzymywać umowy zawartej z konsumentem zarówno w zakresie treści, jak i warunków świadczenia usług. Umowy z Vectrą zawarte na czas nieoznaczony nie posiadały klauzuli, która określałaby kryteria i zakres ewentualnych zmian. Jest to niezbędne, aby konsumenci mogli przewidzieć, w jakich sytuacjach jednostronne zmiany mogą być wprowadzone, np. kiedy może wzrosnąć cena usługi - mówi Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.

Jeżeli postanowienia umowne nie zawierają prawidłowej klauzuli modyfikacyjnej, a przedsiębiorca planuje wprowadzić zmiany do umów na czas nieoznaczony, może zostać zawarte porozumienie między stronami na partnerskich zasadach, w ramach pełnej dobrowolności, bez konieczności wypowiadania umowy. Taka sytuacja w przypadku Vectry nie miała miejsca, a przedsiębiorca wykorzystał swoją mocniejszą pozycję i arbitralnie narzucił klientom najpierw samą klauzulę modyfikacyjną, a potem podwyżkę opłat abonamentowych.

Po uprawomocnieniu decyzji Vectra musi poinformować konsumentów m.in. o przysługującym im prawie do rekompensaty w postaci zwrotu opłat abonamentowych w zakresie podwyżki, wprowadzonej przez klauzulę modyfikacyjną, przez cały okres jej pobierania.

Prezes Urzędu przypomina, że przedsiębiorcy nie mogą dowolnie zmieniać zawartych umów, podkreślał to już wielokrotnie w wydawanych decyzjach względem przedsiębiorców z sektora telekomunikacyjnego. Nieprawidłowo wprowadzane zmiany w umowach kwestionowane były także w branży finansowej, ubezpieczeniowej, e-płatności czy e-commerce. Aktualnie prowadzone są także postępowania wyjaśniające w sprawie klauzul waloryzacyjnych wprowadzanych przez operatorów komórkowych w umowach na czas oznaczony i badanie rynku branży deweloperskiej w tym zakresie.