Gmina Elbląg wśród najbogatszych. Sukces komentuje wójt Zygmunt Tucholski

— Jak ocenia pan wskaźniki publikowane przez Ministerstwo Finansów?
— Każde tego typu zestawienie czy ranking jest pewnym fragmentarycznym odbiciem rzeczywistości i jedną z wielu kategorii oceny działalności samorządów. Oczywiście cieszy utrzymanie miejsca Gminy Elbląg w czołówce czy też jego wzrost. To bardzo duże osiągnięcie w sytuacji, gdy wiele samorządów zmaga się z problemami dotyczącymi rozwoju gospodarczego, społecznego, czy z finansowaniem różnych inwestycji.

— Doskonały wynik to zapewne efekt działania samorządu, ale i prężności mieszkańców i miejscowych przedsiębiorstw?
— To wysokie miejsce jest wynikiem długofalowych działań podejmowanych przez władze naszej gminy. To efekt racjonalnej i przemyślanej polityki podatkowej. Przyjęte rozwiązania i stawki są racjonalne i dostosowane do możliwości naszych mieszkańców, jak i podmiotów gospodarczych. Podatki lokalne to ważny element samorządności, dzięki nim władze gminne mają bowiem możliwość oddziaływania na rozwój źródeł i kształtowania wysokości tych dochodów. Jednak zawsze pozostaje pytanie, jak osiągnąć wysoki udział dochodów własnych? Bowiem tylko dobre wyniki w tej materii gwarantują realizację planów, zamierzeń i oczekiwań mieszkańców lokalnej wspólnoty. Jednym z efektów działań władz samorządowych jest zwiększanie liczby podmiotów gospodarczych rejestrowanych na terenie gminy Elbląg.

Aktualnie na terenie naszej gminy funkcjonuje ponad 400 firm różnego rodzaju (form prawnych). Oczywiście w tym miejscu nie można pominąć stosunkowo dogodnej lokalizacji naszej gminy przy dużym ośrodku miejskim, jakim jest miasto Elbląg. Postawiliśmy na gospodarkę lokalną oraz drobną przedsiębiorczość, która zwiększa swoją innowacyjność, gdzie wykorzystywane są walory przestrzeni i środowiska.

Dobra kondycja gminy zależy od bardzo wielu czynników, a ich katalog pozostaje otwarty. Jednak samorząd to przede wszystkim jego mieszkańcy. Wysoka pozycja w rankingu to w dużej mierze efekt ich aktywności i odpowiedzialności za sprawy lokalne. Przecież oddziaływanie lokalnej społeczności samorządowej na działania władz gminy i tym samym kierunki jej rozwoju nie sprowadzają się jedynie do uczestnictwa w wyborach do władz gminy. To jej wielka kreatywność, nie tylko na polu gospodarczym, to rozwijająca się działalność społeczna poszczególnych sołectw czy powstających lokalnych stowarzyszeń. W ostatnim czasie na terenie naszej gminy powstało wiele kół gospodyń wiejskich. Wynikiem realizacji przedsięwzięć społecznych, jak i inwestycyjnych jest powstanie konkretnego dobra. To dobro gminy ma wymiar powszechny, a więc obowiązek troski o nie spoczywa na wszystkich mieszkańcach i objawia się m.in. poprzez ponoszenie ciężarów świadczeń publicznych czy dbałość o ochronę środowiska.

— Bycie bogatą gminą to nie tylko zaszczyt, ale i wyzwanie? Im bogatsza gmina, tym pewnie więcej wyzwań?
— Każdy samorząd, w tym i Gminy Elbląg staje przed wieloma wyzwaniami i zadaniami. Jedno z takich wyzwań to doskonalenie się. Jest to wyzwanie współczesności, z jej rosnącą dynamiką oraz złożonością. I jest to proces wieloletni, praktycznie ciągły. To element niezbędny do sprostania rosnącym oczekiwaniom mieszkańców względem administracji samorządowej.
Co do bardziej szczegółowych zadań stojących przed naszym samorządem, to oczywiście utrzymanie wysokiej jakości usług publicznych i odpowiednia ilość inwestycji, których zrealizowania oczekują mieszkańcy.

Również w roku 2023 zaplanowaliśmy wiele inwestycji. Podstawowe kierunki inwestycyjne to przebudowa dróg gminnych i powiatowych, kanalizacja, nowe wodociągi, świetlice wiejskie, czy po raz pierwszy od 1990 r. budowa nowego bloku mieszkalnego z przeznaczeniem dla mieszkańców naszej gminy.

— Wynik gminy Elbląg w zestawieniu „najbogatszych gmin” województwa warmińsko-mazurskiego zapewne cieszy pana jako sternika gminy?
— Dla mnie osobiście wysoka pozycja gminy Elbląg w rankingu Ministerstwa Finansów daje poczucie pewnej satysfakcji. Jednak pragnę podkreślić, że pracuję dla ludzi, ale i z ludźmi. To nieco spowszedniałe powiedzenie jest dla mnie cały czas aktualne.

Praca z ludźmi to najtrudniejsze ze wszystkich zadań. Daje radość, ale wymaga też siły, pokory i empatii. Prawie codziennie spotykam się z mieszkańcami w ich indywidualnych sprawach. Rocznie odbywam po kilkadziesiąt różnego rodzaju zebrań i spotkań. Zarówno spotkania indywidualne, jak i te zbiorowe wymagają oprócz merytorycznego podejścia, także zrozumienia i empatii, a przede wszystkim wyrozumiałości dla prezentowanych postaw.

Na takich zebraniach ludzie otwarcie mówią, co im się podoba, ale też wprost wyrażają swoje niezadowolenie i irytację w sprawach, na których im zależy, niezależnie od trudności w ich realizacji. Zależy mi na budowaniu otwartości i zaufania we wzajemnych relacjach z mieszkańcami. Jestem samorządowcem i jedyną „centralą partyjną”, której słucham, są mieszkańcy naszej małej ojczyzny, Gminy Elbląg.
RAZ

Zgodnie z ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, wskaźnik dla każdej gminy oblicza się dzieląc kwotę dochodów podatkowych (z tytułu podatku od nieruchomości; podatku rolnego; podatku leśnego; podatku od środków transportowych podatku od czynności cywilnoprawnych; podatku od osób fizycznych, opłacanego w formie karty podatkowej; wpływów z opłaty skarbowej; wpływów z opłaty eksploatacyjnej; udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych oraz udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych) za rok poprzedzający rok bazowy przez liczbę mieszkańców gminy.
Z tak objętego zestawienia wynika, że na Warmii i Mazurach najbogatszą gminą jest gmina Stawiguda. Na jednego mieszkańca przypada tu 3216,87 złotych. Drugie miejsce zajmuje Elbląg (2758,6 zł), a trzecie Jonkowo (2603,79 zł).

O tym zaszczytnym urzędzie już w XVI w. pisał sam Mikołaj Rej z Nagłowic w swojej „Krótkiej rozprawie między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem”. Tymczasem u nas ruszył właśnie Plebiscyt na Samorządowca 2023.

Urząd wójta ma w Polsce bardzo bogatą tradycję. W okresie lokacji miast, czyli ok. XIII w., wójt był urzędnikiem dziedzicznym i stał na czele miasta lub osady miejskiej lokowanej na prawie niemieckim. Był też lennikiem pana miasta, zobowiązanym do konnej służby wojskowej i miał liczne dochodowe przywileje, m.in. 1/6 czynszów, 1/3 kar sądownych, liczne parcele w mieście, a także uposażenie gruntowe – czyli wójtostwo. Zasiadał ponadto w ławie miejskiej i miał prawo posiadania jatek (dawnego sklepu z mięsem).

Na Warmii wójt krajowy był najwyższym urzędnikiem, wykonującym władzę świecką, której władzy kościelnej zabraniało prawo kanoniczne. W późniejszym okresie powstawania rad miejskich urząd wójta wykupywało miasto. W Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim wójt był organem władzy administracyjnej w jednej lub kilku wsiach. Ponadto w Królestwie Polskim od 1864 r. wójt był też zwierzchnikiem administracji gminnej, ale – choć formalnie samorządny – w istocie był całkowicie zależny od rosyjskiej władzy i spełniał funkcje policyjne. Z kolei w zaborze pruskim od 1824 r. był to organ władzy administracyjnej w jednej lub kilku wsiach – początkowo na ogół właściciel ziemski, później urzędnik mianowany przez rejencję. Należał do niego zarząd gminy, sprawy policyjne i podatkowe.
W XIX w. i do roku 1950 wójt był w Polsce urzędnikiem pełniącym funkcje wykonawcze w gminie, od 1933 roku, po uchwaleniu tzw. scaleniowej ustawy samorządowej, wójt stał na czele zarządu gminnego (na czele zarządu miejskiego – burmistrz lub prezydent miasta) i był przełożonym gminy, a w latach 1990–2002 – wybieranym przez radę przewodniczącym zarządu gminy i kierownikiem urzędu gminy: kieruje bieżącymi sprawami gminy i reprezentuje ją na zewnątrz, jest kierownikiem urzędu gminy.

A kto jest najlepszym wójtem na Warmii i Mazurach? Zapraszamy do głosowania! W Plebiscycie na Samorządowca 2023 o zaszczytny tytuł w trzech osobnych kategoriach ubiegają się warmińsko-mazurscy starostowie, wójtowie oraz prezydenci i burmistrzowie. Na swoich kandydatów można głosować, wysyłając SMS-a na numer 7248, w treści wpisując odpowiedni kod, przypisany do konkretnego nazwiska. Nazwiska laureatów poznamy na najbliższym, VII Kongresie Przyszłości, który odbędzie się już w maju.
Magdalena Maria Bukowiecka