Warto przeczytać: Jerzy Białobrzeski „Młynarskie historie”

Jerzy Białobrzeski urodził się w 1940 roku w Ostrołęce, lata młodości spędził w Młynarach. Tutaj się uczył, podjął pierwszą pracę, był zawodnikiem miejscowej drużyny piłkarskiej. Ukończył Liceum Ogólnokształcące im. Kazimierza Jagiellończyka w Elblągu i studia na Politechnice Gdańskiej, zostając znanym w kraju i za granicą inżynierem budownictwa. Po ich ukończeniu rozpoczął pracę zawodową w Olsztynie i tak jak wielu mieszkańców Młynar, już do nich nie wrócił. Pełnił w olsztyńskich przedsiębiorstwach funkcje kierownicze – był dyrektorem i prezesem zarządu. Zrealizował też liczne projekty, m.in. budynki bankowe, pływalnie, chłodnie, bocznice kolejowe i wiele innych.

Autor podróżował po świecie, jednak duszą pozostał w Młynarach, dlatego postanowił zgłębić szczegółowo historię swojego rodzinnego miasta. Analizował w tym celu dokumentacje dotyczące gminy Młynary z różnych archiwów oraz inne źródła, czego efektem była publikacja „Młynary małe miasto 1327–2007”, która ukazała się w 2008 roku. Jest to obszerna, bo ponad 700-stronicowa lektura pełna interesujących faktów z historii tego niewielkiego miasta. Została ona doceniona przez wiele osób związanych z Młynarami – w tym burmistrza miasta i gminy Młynary, dzięki czemu Jerzy Białobrzeski w 2015 roku otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Młynar.

„To zadziwiające, ile ludzkich dążeń, marzeń można odszukać w małym mieście. Wzajemne powiązania i relacje nie różnią się niczym od tych, które można zaobserwować w większej skali. Wzloty i upadki, powaga i śmiesznostki splatają się w tej bardzo interesującej książce” – można przeczytać z tyłu okładki. W publikacji „Młynary małe miasto 1327–2007” znajdziemy wzmiankę o tym, że tereny, w których obecnie znajdują się Młynary, początkowo były zasiedlone przez Prusy, a same Młynary zostały założone w miejscu pruskiej osady przez Krzyżaków. Nazwa miasta wzięła się stąd, że zanim ono powstało, to znajdował się w pobliżu młyn zakonny. Dalej autor opisuje dzieje Młynar w okresie państwa zakonnego, kiedy to należały one do Związku Pruskiego, a następnie w czasach Księstwa Pruskiego i Królestwa Pruskiego. Jednak najobszerniejsza część książki dotyczy Młynar od okresu drugiej wojny światowej do 2007 roku – i nie ma się co dziwić, skoro więcej dokumentów się zachowało z tego okresu.

Z publikacji dowiemy się o tym mieście dosłownie wszystkiego – począwszy od życia politycznego, przez rolnictwo, przedsiębiorstwa, leśnictwo, komunikację, po służbę zdrowia, szkolnictwo, instytucje kultury i prządek publiczny. Bardzo ciekawy jest rozdział poświęcony historii obiektów i obszarów zabytkowych, do których możemy zaliczyć Kościół św. Piotra Apostoła, Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny, cmentarz katolicki, cmentarz ewangelicki i komunalny, zamek namiestnika zakonnego, rynek czy wcześniej wspomniany młyn zakonny. Dzięki umieszczonym w publikacji zdjęciom możemy zobaczyć, jak wyglądały Młynary w całej okazałości, na przestrzeni dziejów.
„Młynary małe miasto 1327–2007” to bardzo wartościowa książka, która w bardzo wyczerpujący sposób dostarcza wiedzę o historii i mieszkańcach tego małego miasta.
Agata Tupaj