Czystości powietrza w Elblągu strzeże specjalny dron antysmogowy

Jesienią 2018 roku, za kwotę 40 tys. złotych, miasto kupiło specjalnego drona, który służy do monitorowania powietrza w Elblągu. W ten sposób wypowiedziano walkę osobom, którzy spalają w swoich piecach odpady i paliwo o niskiej jakości. Urządzenie "pobiera" i bada stężenie najczęściej występujących pyłów w powietrzu: PM 10, który wpływa negatywnie na nasz układ oddechowy oraz PM 2,5 odpowiadający m.in. za astmę, choroby płuc czy nowotwory gardła i krtani. Jeśli wskaźniki znacznie przekraczają normy to trucicieli powietrza czeka kara.

— Choć mandat jest ostatecznością, a staramy się raczej działać prewencyjnie — mówi Sławomir Grzywiński, mł. insp. Straży Miejskiej w Elblągu, jeden z dwóch strażników, który ma pod "opieką" drona. — Przyznam, że elblążanie są żywo zainteresowani, gdy odbywamy loty dronem i chwalą, że ktoś wreszcie wpadł na pomysł, by w ten sposób szukać winnych, którzy zatruwają nam powietrze w mieście.

Loty kontrolne drona z wykorzystaniem systemów pomiarowych rozpoczęto jeszcze w styczniu. Do dziś wykonano w ten sposób 33 kontrole inspekcyjne, w wyniku których nałożono trzy mandaty w wysokości 700 zł. Zaś do 20 marca elbląska straż miejska przeprowadziła łącznie 271 kontroli, gdzie zachodziło podejrzenie spalania odpadami. Podczas inspekcji stwierdzono 66 wykroczeń i nałożono tyle samo mandatów na sumę 13 150 zł. W 205 przypadkach zastosowano środki tzw. pouczenia wychowawczego i sporządzono dwie notatki do postępowań wyjaśniających przed sądem.

Efekt? Jakość powietrza w Elblągu sukcesywnie się poprawia.

— Rzeczywiście mamy tendencję spadkową, jeśli chodzi o pyły ogólne, związki siarki, azotu czy tlenku węgla. W niektórych dniach sezonu grzewczego dochodzi jednak do przekroczenia wskaźnika benzopierenu, który jest związany właśnie z niską emisją i złymi warunkami atmosferycznymi. Smog powstaje bowiem w warunkach, gdy mamy niską temperaturę i duże zamglenie. Wtedy powstaje warstwa inwersyjna, która nie pozwala na pionowy ruch powietrza i ten zawieszony pył unosi się nad miastem — mówi Daria Bieńkuńska, Dyrektor Departamentu Ochrony Środowiska UM w Elblągu.

Okazuje się, że akcja z udziałem drona monitorującego jakość powietrza w Elblągu jest innowacyjna na skalę całego kraju.

— Została ona zauważona przez pełnomocnika rządu ds. czystego powietrza i pełnomocnika bezzałogowych statków powietrznych, którzy powołali Centralnoeuropejski Demonstrator Lotów, w skład którego wchodzi m.in Wojciech Chwiałkowski, pracownik Elbląskiego Parku Technologicznego. Zespół otrzymał zadanie wypracowania jednolitej metodyki pomiaru dla jednostek samorządu terytorialnego, jeśli chodzi o pomiary czystości powietrza z drona, która będzie potem rekomendowana na forum Unii Europejskiej, jako metoda pomiarowa za pomocą dronów. Takie działania są prowadzone tylko w dwóch miastach w Polsce: w Elblągu i w Katowicach. Pierwsze loty odbyły się wczoraj — mówi Tomasz Świniarski, dyrektor Departamentu Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego UM w Elblągu.

Strażnicy Miejscy, którzy wykonują loty dronem nad miastem ciągle szkolą się w tej niełatwej sztuce.

— Poprawiliśmy już parametry lotów, a świetnym pomysłem było także kupienie platformy, która ma m.in. opcję rozbudowy o możliwości pomiaru. Mamy opracowany harmonogram lotów i tworzymy mapę smogową Elbląga tak, by wiedzieć, w których dzielnicach naszego miasta najbardziej zwrócić uwagę na problem zanieczyszczonego powietrza. Za chwilę będziemy gotowi do latania dronem także po ciemku — dodaje Tomasz Świniarski.

By jeszcze bardziej poprawić jakość powietrza w Elblągu, miasto stawia na ekologiczne rozwiązania, m.in. sukcesywnie dociepla budynki czy montuje panele fotowoltaiczne, jak te na dachu budynku krytej pływalni na ul. Robotniczej. W szkołach prowadzone są działania proekologiczne, organizowane są także debaty traktujące o zwiększeniu czystości powietrza. Trzy lata temu wprowadzono także program związany z dofinansowywaniem do wymiany starych pieców kaflowych na nowe i ekologiczne źródła ciepła.

— W 2017 roku zlikwidowano 96 pieców, rok później już 116, w tym roku cztery, ale nie zapominajmy, że to dopiero początek. Łącznie to 216 pieców, spod których odzyskano powierzchnię ponad 10 tysięcy metrów kwadratowych — cieszy się Witold Wróblewski, prezydent Elbląga. — Mamy w budżecie 300 tys. zł na ten program i jest to dwa razy więcej w porównaniu do 2017 roku. W ciągu trzech lat na wymianę starych pieców zabezpieczyliśmy w budżecie łącznie 650 tysięcy złotych.
Aleksandra Szymańska