Mają plan na rozwój portu w Elblągu [ZDJĘCIA]

O przestrzeni, której dotyczy projekt, opowiedział jego kierownik.
— Rzeka Elbląg należy do morskich wód wewnętrznych — zajmujemy się tylko planem obszaru morskiego, nie planujemy obszaru lądowego — zaznaczył Jakub Turski z Instytutu Morskiego Uniwersytetu Morskiego w Gdyni.

I tłumaczył: — Port Elbląg jest największym portem w rejonie Zalewu Wiślanego, można podzielić jego obszar na trzy ważne strefy. Pierwsza to północna część portu — od północnych granic Elbląga do Starego Miasta — przez środek tego obszaru przechodzi Most Unii Europejskiej, który ogranicza wysokość dla jednostek pływających do 9 metrów, ale charakterystyka tego obszaru jest taka, że znajduje się w nim najwięcej przedsiębiorstw, które wykorzystują transport wodny. Druga to część centralna, czyli historyczne śródmieście Elbląga, która wykorzystywana jest przez żeglugę turystyczną, pasażerską i rekreacyjną. A trzecia — strefa południowa — mimo dużego nagromadzenia zakładów przemysłowych, nie posiada utwardzonych nabrzeży.

— Planowanie polegało na tym, że wydzieliliśmy akweny i każdy z nich otrzymał funkcję podstawową i funkcje dopuszczalne. Chodziło głównie o to, by zapewnić rozwój portu — preferowaliśmy więc funkcje, które są dla niego niezbędne, ale jednocześnie staraliśmy się wspierać te, które są ważne z punktu rozwoju miasta Elbląg — mówił prof. Jacek Zaucha z Instytutu Morskiego Uniwersytetu Morskiego w Gdyni, będący członkiem zespołu przygotowującego plan.

Obszar objęty projektem podzielono na 26 akwenów i wyznaczono siedem priorytetowych funkcjo podstawowych, wśród których znalazły się transport, funkcjonowanie portu, mariny, kulturowe waterfronty, obronność i bezpieczeństwo państwa, rezerwy dla przyszłego rozwoju oraz turystyka, sport i rekreacja.

— Ten plan jest po to, by stworzyć pewną perspektywę bezkonfliktowego rozwoju, który respektuje kwestie środowiskowe i walory środowiska — wyjaśniał prof. Zaucha.

Ale to nie wszystko — celem przyjęcia planu jest również stworzenie narzędzia funkcjonalnej i przestrzennej koordynacji działań w szczególności dotyczących realizacji przedsięwzięć na obszarach morskich w sposób zrównoważony tak, aby efektywnie wykorzystywać cechy, zasoby i właściwości tych obszarów dla różnych celów społecznych i gospodarczych.

Ważną kwestią jest ta dotycząca rezerwy dla przyszłego rozwoju i oszczędne korzystanie z przestrzeni, pozostawiające miejsce na przyszłe, w tym również te nieznane dziś sposoby korzystania z morza.

— Chodzi o to, by mieszkańcy Elbląga, którzy będą tutaj za jakieś 100 czy 200 lat mogli jeszcze realizować w tym miejscu swoje priorytety związane z wodą — doprecyzował Jacek Zaucha.

Kolejne priorytety omawianych działań to m.in. zwiększenie udziału sektora gospodarki morskiej w PKB, wzrost zatrudnienia, wzmocnienie pozycji polskich portów morskich i zwiększenie konkurencyjności transportu morskiego.

O możliwym oddziaływaniu planu na środowisko opowiedziała Monika Michałek z Zakładu Ekologii Wód Instytutu Morskiego Uniwersytetu Morskiego w Gdyni, kierowniczka zespołu opracowującego prognozę środowiskową, w której zastosowano 3-stopniową skalę — brak wpływu, nieznaczący i znaczący.

Najgorsze noty otrzymała funkcja związana z transportem, której skutkiem może być zanieczyszczenie wody i atmosfery, a także hałas. Kwestie związane z transportem mogą mieć znaczące oddziaływanie na aż 10 elementów środowiska. Na drugim miejscu znalazło się funkcjonowanie portu, które może znacząco wpływać na 5 elementów — zdrowie i warunki życia ludzi, powietrze i klimat akustyczny, powierzchnię ziemi, krajobraz i dobra materialne.

— Port Elbląg jest zlokalizowany w centrum miasta, w bliskim sąsiedztwie zabudowy mieszkaniowej, co przekłada się na komfort życia mieszkańców. Emisje tlenku węgla związane z funkcją transportu oraz funkcjonowania portu, mają bezpośredni, szkodliwy wpływ zarówno na człowieka jak i środowisko. Wpływ pośredni jest trudny do zidentyfikowania i może obejmować między innymi emisję pyłów do atmosfery, która jest efektem niecałkowitego spalania paliw. Zawartość pyłów jest związana z chorobami układu oddechowego oraz krążenia — dowiadujemy się z prognozy.

I czytamy: — Realizacja planowanych funkcji akwenów portu morskiego w Elblągu nie wpłynie na zachowanie trwałości istniejącej sieci obszarów Natura 2000, występujących w otoczeniu planu. Niemniej jednak znaczące oddziaływanie może dotknąć obszaru specjalnej ochrony ptaków Zalew Wiślany i specjalnego obszaru ochrony siedlisk Zalew Wiślany i Mierzeja Wiślana, których niewielka, południowa część rezerwatu przyrody „Zatoka Elbląska”, wchodzi w granice obszaru objętego planem. Dotyczy to zwłaszcza transportu mającego duże znaczenie dla funkcjonalności planowanych założeń dla morskiego portu w Elblągu. Na poziomie strategicznej oceny nie ma jednak możliwości przewidzenia dokładnego scenariusza negatywnych oddziaływań i trybu podejmowania działań, które mogłyby ten wpływ ograniczyć. Jednym ze środków zapewniających zachowanie integralności i spójności obszarów Natura 2000, będzie prowadzenie monitoringu stanu zachowania przedmiotów ochrony tych obszarów i reagowanie na negatywne zmiany.

Zaprezentowany projekt to jego druga wersja. 26 listopada 2020 opublikowano wnioski i uwagi do wstępnej wersji projektu planu wraz z informacją, jak zostały uwzględnione w kolejnej wersji. Z tą najnowszą można zapoznać się, odwiedzając stronę internetową Urzędu Morskiego w Gdyni. Swoje uwagi można zgłaszać do 1 grudnia.