Dlaczego kobiety zabijają?

Cofnijmy się w czasie do XVII wieku, bo to właśnie wtedy, na terenie obecnej Słowacji, w zamku w Čachticach miało dochodzić do morderczych procederów, które do dziś budzą sporo emocji. Ich sprawczynią był nie kto inny, jak słynna już na całym świecie siostrzenica polskiego króla Stefana Batorego.

Elżbieta Batory przyszła na świat w 1560 jako członkini jednego z najbogatszych i najpotężniejszych rodów Siedmiogrodu. Uchodziła nie tylko za kobietę niezwykle piękną, ale i wyjątkowo inteligentną. Mimo wszystko dała się też poznać z nieco bardziej negatywnej strony — zdarzały jej się bowiem niekontrolowane napady gniewu.

15-letnia Elżbieta poślubiła węgierskiego możnowładcę Franciszka Nádasdy, który jako dowódca wojskowy większość czasu spędzał na walkach z Turkami. Elżbieta, pozostawiona w zamku sama sobie, nie tylko samodzielnie zarządzała majątkiem — wdawała się też w liczne romanse i zasłynęła ze swego okrucieństwa wobec służby. Legendy głoszą, że służące Elżbiety polewano zimą lodowatą wodą i kazano im stać na dworze, aż zamarzną. Latem smarowano je miodem i wystawiano na pastwę owadów. Kiedy za to nowa suknia nie przypadła hrabinie do gustu, szwaczkom zaszywano usta.

Kulminacja sadystycznych skłonności Elżbiety miała się jednak w pełni objawić po śmierci Franciszka, który zmarł nagle w 1604 roku. 44-letnia wdowa poznała wówczas Annę Darvulię, która miała stać się wkrótce główną inspiratorką zbrodniczych działań hrabiny.

Kiedy pewnego dnia wyprowadzona po raz kolejny z równowagi Elżbieta, uderzyła jedną ze swoich służek, na jej własną twarz spadły krople krwi dziewczyny. Wtedy spojrzała w lustro i zobaczyła, że właśnie w tym miejscu jej zmarszczki zniknęły. To właśnie ten moment wykorzystała Anna, by przekazać hrabinie starożytną mądrość — odbierając komuś krew, przejmujesz fizyczne i duchowe cechy tej osoby.

Na znikające młode wiejskie dziewczyny można było przymknąć oko, ale gdy ofiarami hrabiny zaczęły padać szlachcianki, o dziwnych wydarzeniach zaczęło robić się coraz głośniej. Niepokojące wieści dotarły wreszcie do samego króla Węgier Macieja II Korwina, a ich sprawdzeniem zająć się miał kuzyn Elżbiety hrabia Gyorgy Thurzo.

Kiedy odwiedził zamek w Čachticach 30 grudnia 1610 roku, jego oczom ukazał się przerażający widok — umierające dziewczyny, liczne zwłoki i kobiety uwięzione w klatkach. W sumie w posiadłości hrabiny odkryto 50 ciał.

Proces rozpoczął się w 1611 i budził mnóstwo emocji, które podsycały wieści o odnalezionym dzienniku hrabiny — według zawartych w nim informacji, Elżbieta miała odpowiadać za kilkaset okrutnych zbrodni.

Wszyscy pomagający hrabinie — Iloona Joo, Anna Dravula i Johannes Ujavary Fritzko — zostali skazani na śmierć. Natomiast samą Elżbietę Batory, która do samego końca zaprzeczała postawionym zarzutom, zamurowano żywcem w jednej z komnat jej zamku, gdzie zmarła trzy lata później.

Czy cała ta historia jest w ogóle prawdziwa? Częściowo, a teorii próbujących ją wytłumaczyć, jest wiele. Czy hrabina faktycznie mordowała? A może czarna legenda została uknuta przez Habsburgów? Prawdopodobnie nigdy nie poznamy jednoznacznej odpowiedzi na te pytania. Jedno jest pewne — krwawa opowieść o okrutnej hrabinie na dobre zapisała się w historii, stanowiąc inspirację dla kolejnych muzyków, scenarzystów, pisarzy, a nawet twórców gier komputerowych.

ANIOŁ MIŁOSIERDZIA

Z angielskiego „angel of mercy” — tak nazywa się osoby odpowiedzialne za nietypowe przypadki często seryjnych morderstw, popełnianych zwykle na podopiecznych danego oprawcy lub oprawczyni.

Jedną z pierwszych tego typu morderczyń była amerykanka Jane Toppan, zwana również Jolly Jane. Sama przyznała się do 31 morderstw, ale udowodniono jej 12. Jane miała jednak powiedzieć, że zamierzała zabić jeszcze więcej bezradnych ludzi, którzy jej zdaniem lepiej mieli się po śmierci niż za życia.

Kiedy to wszystko się zaczęło? W 1885 w szpitalu Cambridge, gdzie Toppan odbywała szkolenie pielęgniarskie. 31-letnia wówczas kobieta cieszyła się dużą sympatią, stąd nadany jej przydomek — Jolly Jane — co z angielskiego tłumaczyć można jako „wesoła Jane”.

Pozytywna opinia, którą cieszyła się wśród personelu szpitala, daleka była jednak od rzeczywistości. Toppan miała swoich ulubionych pacjentów — starsze schorowane osoby — na których eksperymentowała z morfiną i atropiną.

Wkrótce Jane rozpoczęła karierę jako prywatna pielęgniarka, a w morderczy szał wpadła w 1895 roku, otruwając jedną osobę po drugiej. Najpierw zabiła gospodarza domu, w którym mieszkała, później jego żonę. W 1899 strychniną otruła swoją przybraną siostrę. Dwa lata później zamieszkała z Aldenem Davisem i jego rodziną, miała zaopiekować się nimi po stracie żony i matki, którą sama zamordowała. Zabicie męża i dwóch córek pani Davis, zajęło Jane zaledwie kilka tygodni.

Na szczęście czujni członkowie rodziny odkryli, że ich bliscy zostali otruci, dzięki czemu policja zaczęła obserwować Jane Toppan, a 29 października 1901 roku kobieta została aresztowana.

Po aresztowaniu Toppan w jednej z lokalnych gazet opublikowany został artykuł, według którego morderczyni miała przyznać, że chętnie towarzyszyła swoim ofiarom w chwili śmierci, a nawet leżała z nimi w jednym łóżku. Warto jednak dodać, że nie wszystkie zbrodnie popełnione przez Jane były „aktami miłosierdzia”. Po truciznę sięgała nie tylko po to, by ulżyć w cierpieniach swoim podopiecznym, ale i z osobistych względów.

SPŁUKANA LICEALISTKA

Wracamy do Polski czasów współczesnych, gdzie w 1998 po raz pierwszy w historii naszego kraju na dożywocie skazana została kobieta. Monika Osińska, pseudonim Osa, przyszła na świat w 1977 w Warszawie. W chwili popełnienia zbrodni, którą sędzia opisze później jako niewyobrażalnie okrutną, miała zaledwie 19 lat.

Osa, Jogi i Gołąb za kilka miesięcy mieli zdawać maturę, ale najpierw czekała ich zabawa na długo wyczekiwanej studniówce. Brakowało im jednak gotówki, potrzebnej na zakup odpowiedniej ilości alkoholu i narkotyków, które miały sprawić, że impreza będzie o niebo lepsza.

Był piątek, 19 stycznia 1996 roku, kiedy trójka znajomych spotkała się w szkolnej stołówce. Monika wypiła trochę alkoholu w domu i nie miała zamiaru iść na lekcje, namówiła więc swoich dwóch kolegów na wagary, wspominając, że przydałoby się załatwić środki, będące wspomnianymi poprawiaczami humoru.

Kto pierwszy wpadł na pomysł, by pieniądze po prostu ukraść? Nie wiadomo. Miejsce rabunku wskazać miał jednak Marcin — padło na biuro Abigel na warszawskich Tarchominie, gdzie sam dorabiał. Najpierw jednak cała trójka postanowiła jeszcze trochę wypić w mieszkaniu Jogiego, gdzie zaplanowali swoją zbrodnię. Monika miała umówić się na rozmowę o pracę. Pracownica biura i przyszła ofiara grupki licealistów ustaliła termin spotkania między godzinami 16 i 17.

Niedoszli maturzyści zabrali ze sobą rękawiczki, kij bejsbolowy, nogę od stołu i nóż, a hasłem, które miało rozpocząć akcję rabunkową, było słowo „już”, wypowiedziane przez Monikę.

Na miejsce dojechali taksówką. Pracownica biura — 22-letnia Jolanta Brzozowska — nie spodziewała się, że Monika przybędzie na rozmowę kwalifikacyjną w towarzystwie dwóch kolegów, ale jednego z chłopaków znała przecież z pracy, więc nie sądziła, że wkrótce stanie się ofiarą okrutnej zbrodni.

Rozmowa odbywała się zgodnie z planem, ale zniecierpliwiony Robert nie chciał dłużej czekać na znak od Moniki. Wszedł do części biurowej i zadał Jolancie cios kijem bejsbolowym. Kiedy kobieta błagała o pomoc, licealistka wydała komendę „już” i przystąpiła do kradzieży. W tym czasie jej koledzy pastwili się nad 22-latką — bili ją i dusili, zadawali też kolejne ciosy nożem. Kiedy nie mogli już patrzeć na to, do jakiego stanu doprowadzili kobietę, Monika kazała ją czymś przykryć, a zaraz po tym zgłodniała, zajrzała do biurowej lodówki i coś przekąsiła.

Kolejne dni nie różniły się od tych poprzedzających zbrodnię. Osa, Gołąb i Jogi chodzili do szkoły, przygotowywali się do matury i udało im się pobawić na długo wyczekiwanej studniówce — nie dawali po sobie poznać, co mają na sumieniu.

Wpadli w końcu przez swoją nieostrożność, udało się bowiem namierzyć wiadomości wysyłane przez nich przy użyciu skradzionych pagerów. Marcin przyznał się do winy zaraz po aresztowaniu, ale Robert i Monika twierdzili, że nie zadali ofierze żadnych ciosów. Te słowa w przypadku dziewczyny mogą być prawdą, co nie zmienia faktu, że uczestniczyła w okrutnym procederze i poniekąd była jego organizatorką.

20 marca 1998 cała trójka skazana została na dożywocie. A sędzia, uzasadniając wyrok, powiedział: — Jako żywo nie pamiętamy takiej sprawy, bo nawet jeśli zamierzali zabić, to przecież nie musieli zadawać tak strasznych obrażeń, pastwić się w niewyobrażalny sposób.

Monika Osińska o przedterminowe zwolnienie będzie mogła ubiegać się w tym roku.