Braniewo jest jedynym miastem w Polsce, które odbudowuje ratusz

2024-01-29 11:37:28(ost. akt: 2024-01-29 12:09:14)
Staromiejski ratusz to symbol Braniewa od średniowiecza do 1945 r., gdy został zniszczony. Wcześniej wiele razy był przebudowywany. Stał w miejscu skweru przy ul. Kromera. Został rozebrany do 1959 r.

Staromiejski ratusz to symbol Braniewa od średniowiecza do 1945 r., gdy został zniszczony. Wcześniej wiele razy był przebudowywany. Stał w miejscu skweru przy ul. Kromera. Został rozebrany do 1959 r.

Autor zdjęcia: FB/Ratusz w Braniewie

Na tego rodzaju inwestycję do tej pory nie zdecydował się żaden polski samorząd. Idea ta spotkała się z zainteresowaniem przedstawicieli Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Początek roku przyniósł nowe informacje w sprawie odbudowy ratusza.
Przypomnijmy, że niemal dokładnie rok temu, w lutym 2023 roku zakończono wstępne prace archeologiczne na terenie byłego braniewskiego ratusza. Efekt? Odgruzowanie terenu i odsłonięcie zachowanych reliktów architektonicznych dawnej budowli.

Ciekawe odkrycia

W trakcie prac archeologicznych odsłonięto m.in. fragmenty fundamentów kamiennych, starszych od obwodowych murów średniowiecznego ratusza, pozostałości prawdopodobnie średniowiecznej, drewnianej podłogi przyziemia ratusza, fragment prawdopodobnie podstawy pieca w północnej części ratusza oraz pozyskano materiał ceramiczny datowany na XIV-XV wiek. Ponadto w murze północnym średniowiecznego ratusza, w jego części wschodniej, odkryto pozostałości średniowiecznej zabiegowej klatki schodowej w grubości muru.

Odsłonięte fragmenty fundamentów kamiennych, starsze od ratusza z XIV wieku, mogą być pozostałością pierwszej siedziby władz miejskich Braniewa – miasta lokowanego na prawie lubeckim w 1254 roku.

— Czekają nas jeszcze dalsze badania wykopaliskowe, które będą poprzedzone nieinwazyjnymi badaniami georadarowymi — zapowiadał burmistrz Braniewa.

Na podstawie przeprowadzonych badań architektonicznych ustalono, że należy zachować w możliwie pełnym zakresie średniowieczne mury obwodowe ratusza, a sposób ich wykorzystania i ekspozycji powinien zostać określony na etapie projektowym. Wskazano, że należy bezwzględnie chronić i zachować fragment zabiegowej klatki schodowej w grubości muru południowego średniowiecznego ratusza (w jego części wschodniej), a po przeprowadzeniu prac archeologiczno-architektonicznych związanych z odsłonięciem klatki schodowej konieczne jest jej zabezpieczenie przed destrukcyjnym wpływem czynników atmosferycznych oraz przeprowadzenie niezbędnych prac konserwatorskich i renowacyjnych.

— Jak widać, dotychczasowe działania przyniosły wiele korzyści i poszerzyły naszą wiedzę na temat braniewskiego ratusza. Przede wszystkim jednak przybliżyły nas do upragnionego celu: odbudowy budowli stanowiącej symboliczne serce naszego miasta — podkreślał na początku 2023 roku Tomasz Sielicki, burmistrz Braniewa.

Wtedy także wspomniał, że cichym marzeniem władz Braniewa jest odbudowa ratusza do 2030 roku.

— Zrobiliśmy pierwszy poważny krok, przez co odbudowa ratusza w Braniewie zrobiła się bardzo medialnym tematem, będącym w kręgu zainteresowań wielu instytucji i środowisk naukowych. Liczymy na ich wsparcie, dzięki któremu będziemy mogli spełnić marzenia naszych mieszkańców — podsumowywał Tomasz Sielicki.

O odbudowie w ministerstwie

Minął rok i… kolejny krok został postawiony. Zrealizowanych zostało ok. 80 proc. prac archeologicznych. Do wykonania pozostały jeszcze badania zewnętrznej części fundamentów. To ważne w kontekście powstającej koncepcji odbudowy ratusza z zachowaniem tkanki historycznej. Ostateczne wyniki badań pozwolą na podjęcie decyzji odnośnie do formy, w jakiej odbudowany zostanie braniewski ratusz.

Ale to nie wszystko…

— Początek roku przynosi bardzo dobre informacje w kontekście odbudowy ratusza w Braniewie. Gościłem w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, gdzie spotkałem się z panią wiceminister Bożeną Żelazowską. W trakcie spotkania pani minister zapoznała się z koncepcją odbudowy ratusza. Ponadto zreferowałem m.in. wyniki dotychczasowych badań związanych z odkryciem fundamentów budynku, założenia dotyczące drugiego etapu prac archeologicznych, a następnie omówiłem skład zespołu ekspertów, który działając przy Burmistrzu Braniewa, doradza i nadzoruje wszystkie etapy realizacji tego zadania — poinformował włodarz miasta.

Podkreślił, że wśród poruszonych tematów nie mogło zabraknąć jubileuszu 740-lecia Braniewa.

— Korzystając z okazji, zaprosiłem panią minister do Braniewa. Ku mojej radości pani minister zadeklarowała, że z przyjemnością wkrótce odwiedzi Pierwszą Stolicę Warmii — nie kryje zadowolenia burmistrz Sielicki. — Zanim dojdzie do tej wyczekiwanej wizyty, ponownie odwiedzę resort kultury. Wspólnie z panią minister i pracownikami merytorycznymi porozmawiamy o szczegółach współpracy przy odbudowie ratusza. Mam także zaplanowaną wizytę w Narodowym Instytucie Konserwacji Zabytków, w którym spotkam się z dyrektorem doktorem Michałem Laszczkowskim.

Burmistrz Tomasz Sielicki przypomniał, że inwestycja w odbudowę ratusza to jedyna taka inwestycja w naszym kraju.

— Jesteśmy jedynym miastem w Polsce, które odbudowuje ratusz. To naprawdę duże wyzwanie, wymagające ścisłej współpracy z resortem kultury i dziedzictwa narodowego. Biorąc pod uwagę otwartość i życzliwość, z jaką pani minister odniosła się do naszego pomysłu, nie mam wątpliwości, że Braniewo odzyska swój ratusz — podkreślił.