Wysoczyzna Elbląska od A do Z 2024: Z jak Zatoka Elbląska

2024-12-28 10:00:00(ost. akt: 2024-12-27 20:55:36)
Zatoka Elbląska

Zatoka Elbląska

Autor zdjęcia: Zygmunt Gawron

Na wodach Zatoki Elbląskiej można zobaczyć praktycznie wszystkie krajowe gatunki mew, kaczek i perkozów, gęgawę, rybitwę rzeczną i czarną, kormorana, czaplę siwą i białą. Nad Zatokę przylatują także bielik i błotniak stawowy. W okresie wiosennych i jesiennych migracji można tutaj zaobserwować stada gęsi zbożowych, gęsi białoczelnych, a także inne ptaki migrujące: krakwę, bielaczka, biegusy, brodźca, sieweczki, myszołowa i wiele innych.
Wysoczyzna Elbląska zaskakuje tajemniczymi leśnymi ścieżkami i panoramicznymi widokami. Liczne szlaki piesze i rowerowe prowadzą przez najbardziej atrakcyjne turystycznie wzgórza między Elblągiem a Tolkmickiem, dlatego poświęcamy im cykl „Poznaj Wysoczyznę Elbląską od A do Z!”, który specjalnie dla naszych Czytelników tworzy zespół Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej.


Z jak Zatoka Elbląska


Zatoka Elbląska to leżąca najbliżej Elbląga, a jednocześnie najbardziej na południe wysunięta część Zalewu Wiślanego. Jest to obszar cenny przyrodniczo, szczególnie dla ptaków. Z tego też powodu w 1991 roku powstał tutaj rezerwat przyrody „Zatoka Elbląska”, który swoim zasięgiem, poza wodami Zatoki, obejmuje także fragment tzw. Złotej Wyspy (stanowiącej północną część Wyspy Nowakowskiej) z kompleksem szuwarów, zarośli, łąk i oczkiem wodnym. Na polskiej części Zalewu Wiślanego, wliczając w to właśnie Zatokę Elbląską, ustanowiono 2 obszary sieci Natura 2000 – zgodnie z tzw. dyrektywą ptasią (Obszar Natura 2000 „Zalew Wiślany”) i dyrektywą siedliskową (Obszar Natura 2000 „Zalew Wiślany i Mierzeja Wiślana”).
Zatoka Elbląska
Fot. Zygmunt Gawron
Zatoka Elbląska

Wąsatka
Fot. Zbigniew Zagrodzki
Wąsatka

Perkoz dwuczuby
Fot. Zbigniew Zagrodzki
Perkoz dwuczuby

Jagodno. Widok na rezerwat
Fot. Zbigniew Zagrodzki
Jagodno. Widok na rezerwat

Dziwonia
Fot. Zbigniew Zagrodzki
Dziwonia

Zalew Wiślany jest specyficznym zbiornikiem: płytkim i o słonawej wodzie. Niskie zasolenie wód oznacza, że żyją tutaj zarówno ryby morskie (śledź, stornia, dorsz), słodkowodne (karaś, miętus, krąp), jak i te, które można napotkać w obu typach wód (leszcz, okoń, sandacz, szczupak). Zalew jak wspomniano, jest zbiornikiem płytkim o średniej głębokości 2,7 metra, a sama Zatoka ma przeciętą głębokość zaledwie 1 metra. Oznacza to, że po pierwsze, może tutaj bujnie rozwijać się roślinność wodna i szuwarowa, w tym gatunki chronione (grzybienie białe, grążel żółty, grzybieńczyk wodny oraz salwinia pływająca). Po drugie, płytkie wody Zalewu, łatwo ulegają spiętrzeniu w sytuacji, gdy wieją wiatry z północy i północnego wschodu, tym samym zmienia się poziom wód Zatoki Elbląskiej i może pojawić się zjawisko cofki (wody Zalewu są wpychane przez rzekę Elbląg aż do Drużna).

Zatoka Elbląska jest ważną ostoją ptaków wodno-błotnych. Gniazduje tutaj około 90 gatunków ptaków, a w okresie migracji stwierdzono obecność ponad 220 gatunków. Prawie wszystkie ptaki są chronione. W trzcinach bytują między innymi: trzciniak, trzcinniczek, brzeczka, wąsatka, rokitniczka i potrzos. W zaroślach łozowych i olchowych gniazdują np. słowik szary, dziwionia czy podróżniczek. Na wodach Zatoki Elbląskiej można zobaczyć praktycznie wszystkie krajowe gatunki mew, kaczek i perkozów, gęgawę, rybitwę rzeczną i czarną, kormorana, czaplę siwą i białą. Nad Zatokę przylatują także bielik i błotniak stawowy. W okresie wiosennych i jesiennych migracji można tutaj zaobserwować stada gęsi zbożowych, gęsi białoczelnych, a także inne ptaki migrujące: krakwę, bielaczka, biegusy, brodźca, sieweczki, myszołowa i wiele innych.

Celem utworzenia rezerwatu przyrody „Zatoka Elbląska” było (i nadal jest) „zachowanie bogatej i zróżnicowanej fauny ptaków wodno-błotnych oraz ich siedlisk”. Rezerwat ten ma łączną powierzchnię 830,71 ha. Na jego terenie obowiązują liczne zakazy, w tym zakaz przebywania poza wyznaczonymi szlakami (nie dotyczy on pracowników Urzędu Morskiego czy zawodowych rybaków), zanieczyszczania wody i terenu, kąpieli oraz uprawiania sportów wodnych. W rejonie Rangór znajduje się ścieżka przyrodnicza „Ptasi Raj”, z czatownią do obserwacji ptaków, zlokalizowana częściowo już na terenie rezerwatu „Zatoka Elbląska”, skąd można podziwiać piękno przyrody.

Hanna Kruk, Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej

Za nami druga edycja cyklu artykułów pt. „Wysoczyzna Elbląska od A do Z”. Dziękujemy wszystkim Czytelnikom Dziennika Elbląskiej za uważną lekturę i już teraz zapraszamy na kolejną edycję opowieści o Wysoczyźnie Elbląskiej. Pierwszy numer już 10 stycznia 2025 roku.
Zespół Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej
Fot. Zygmunt Gawron
Za nami druga edycja cyklu artykułów pt. „Wysoczyzna Elbląska od A do Z”. Dziękujemy wszystkim Czytelnikom Dziennika Elbląskiej za uważną lekturę i już teraz zapraszamy na kolejną edycję opowieści o Wysoczyźnie Elbląskiej. Pierwszy numer już 10 stycznia 2025 roku. Zespół Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej


WYSOCZYZNA ELBLĄSKA OD A DO Z:





























WYSOCZYZNA ELBLĄSKA OD A DO Z 2024:

























Wysoczyznę Elbląską polecamy zwiedzać przy pomocy aplikacji Kraina Buka. To idealny przewodnik dla wszystkich aktywnych turystów, chcących poznać urokliwe miejsca i zakątki Wysoczyzny Elbląskiej. Aplikacja pokaże najciekawsze miejsca, zabytki, pomniki przyrody i inne okoliczne atrakcje do odkrycia w trakcie urlopu lub wolnego weekendu. Zeskanuj kod QR, by pobrać aplikację na swój telefon.