Wysoczyzna Elbląska od A do Z 2025: D jak drozd śpiewak

Drozd śpiewak (Turdus philomelos), nazywany także po prostu śpiewakiem, jest ptakiem powszechnie spotykanym w lasach, parkach, sadach, ogrodach i zadrzewieniach. Jest przedstawicielem licznej rodziny drozdowatych, do której należą także między innymi rudzik, kos, białorzytka, pokląskwa, pleszka, paszkot, kwiczoł czy słowik.

Jak wygląda drozd?
Drozd śpiewak jest ptakiem średniej wielkości (mniej więcej takiej jak szpak), o dość krępej budowie ciała i relatywnie krótkim ogonie. Ciało drozda ma przeciętnie 22 cm długości, rozpiętość skrzydeł od 33 do 36 cm, waży od 50 do 100 g. Wierzch ciała ma brązowy (oliwkowobrązowy lub rdzawobrązowy), spód ciała białokremowy lub biały, z czarnymi plamkami o charakterystycznym kształcie grotów. Po ich kształcie można odróżnić drozda śpiewaka od podobnych pod względem ubarwienia kwiczoła i paszkota.

Nazwa śpiewak wynika z jego zdolności wokalnych, zresztą do tego samego nawiązuje łacińskie philomelos w nazwie, pochodzące od dwóch słów: philos – miłośnik oraz melos – melodia, śpiew. Piosenki śpiewaka są rozbudowane i urozmaicone; cechą charakterystyczną jest powtarzanie poszczególnych fraz. Śpiewaki potrafią naśladować głosy innych ptaków, np. kosa czy kowalika, ale także rozmaitych urządzeń. Ptaki uczą się nowych melodii i mają ich w swoim repertuarze kilkadziesiąt (niektóre źródła podają, że takich „piosenek” jeden ptak możne znać i 100). Śpiewają głównie samce, siadając wysoko. Odzywają się praktycznie przez cały dzień, najbardziej intensywnie o świcie i wieczorem.

Nie samym śpiewem śpiewak żyje
Śpiewaki żywią się główne bezkręgowcami (np. dżdżownicami, ślimakami) i owadami, a późnym latem również owocami (jarzębiną, jeżynami, jemiołą itp.). Często można je zobaczyć chodzące po ziemi w poszukiwaniu pokarmu. Drozdy lubią jeść ślimaki i robią to w charakterystyczny sposób, rozbijając skorupki i wyjadając zawartość. O obecności drozda w danym miejscu świadczą tzw. kuźnie, czyli miejsca, gdzie leżą skorupki ślimaków – ptaki je rozbijają, uderzając nimi o kamień (bądź odwrotnie: spuszczają kamień na ślimaka).

Gniazdo i lęgi
Drozd śpiewak buduje otwarte gniazdo ukryte w krzewach (np. żywopłotach) lub na drzewach, tuż przy pniu, w rozwidleniu gałęzi, na wysokości do 1 do 5 m (najczęściej od 1,5 do 2,2 m). Zewnętrzna warstwa gniazda jest zbudowana z miękkich materiałów: liści, traw, mchów i porostów dość ściśle ze sobą poprzeplatanych. Gniazdo jest od wewnątrz wyklejone rozdrobnionym, sklejonym śliną próchnem drzewnym (tzw. wylepą) i nie ma wyściółki. Lęgi zaczynają się zazwyczaj na początku maja. Drozd znosi przeciętnie od czterech do pięciu jajeczek. Jajka są nieduże (średnio 2,7 cm długości i 2 cm szerokości), ważą około 6 g, są niebieskie lub zielononiebieskie z niewielkimi, ciemnymi plamkami. Wysiadywanie jaj trwa około 12-13 dni. Pisklęta są gniazdownikami, co oznacza, że wykluwają się ślepe, mają różową, cielistą skórę i pokryte są niewielką ilością szarego puchu. Są całkowicie zależne od rodziców, którzy muszą je ogrzewać i karmić. Młode opuszczają gniazdo dopiero po osiągnięciu pełnego wzrostu, czyli po około 14 dniach. Drozdy śpiewaki powtarzają lęgi; drugi jest w czerwcu (czasem lęgi trwają do połowy lipca). Wśród piskląt jest duża śmiertelność.

Ptak wędrowny, ale nie zawsze
Śpiewaki są wędrowne: odlatują z Polski jesienią (od września do października), wracają w marcu i kwietniu. Ptaki żyjące w północno-wschodniej Europie zimują w zachodniej i południowej Europie, północnej Afryce i na Bliskim Wschodzie. Populacje żyjące w Europie Zachodniej rzadko migrują na zimowiska.

Drozd śpiewak w Polsce jest objęty ochroną gatunkową. Jego liczebność monitorowana jest w całym kraju (w tym również na Wysoczyźnie Elbląskiej) oraz w Europie. W Polsce stwierdzono umiarkowany wzrost populacji śpiewaka w ciągu ostatnich 25 lat. W pozostałych krajach europejskich również odnotowano wzrost liczebności śpiewaka, jednak średnie tempo tego wzrostu dla wszystkich krajów, w których prowadzono badania, jest niższe niż w Polsce.

Do głównych zagrożeń w kontekście populacji drozda śpiewaka zalicza się zmiany pogodowe (np. w 2013 roku w Polsce zarejestrowano spadek liczebności populacji, spowodowany najprawdopodobniej powrotem zimy – z mrozami i opadami śniegu – w kwietniu), stosowanie pestycydów i trutek na ślimaki, drapieżniki (np. koty) oraz ciągle jeszcze prowadzone polowania na drozdy na południu i zachodzie Europy.

Wysoczyznę Elbląską polecamy zwiedzać przy pomocy aplikacji Kraina Buka. To idealny przewodnik dla wszystkich aktywnych turystów, chcących poznać urokliwe miejsca i zakątki Wysoczyzny Elbląskiej. Aplikacja pokaże najciekawsze miejsca, zabytki, pomniki przyrody i inne okoliczne atrakcje do odkrycia w trakcie urlopu lub wolnego weekendu. Zeskanuj kod QR, by pobrać aplikację na swój telefon.

WYSOCZYZNA ELBLĄSKA OD A DO Z:

WYSOCZYZNA ELBLĄSKA OD A DO Z 2024:

WYSOCZYZNA ELBLĄSKA OD A DO Z 2025: