Wysoczyzna Elbląska od A do Z 2024: P jak pióropusznik strusi

P jak pióropusznik strusi
Pióropusznik strusi (Matteuccia struthiopteris) to wieloletnia, bardzo efektownie wyglądająca paproć, spotykana w lasach łęgowych, nad strumieniami, potokami, na wilgotnych zboczach. Preferuje gleby próchnicze i zacienione miejsca. Jest to gatunek górski, rosnący głównie w Sudetach i Karpatach, z uwagi jednak na bardzo urozmaiconą rzeźbę Wysoczyzny Elbląskiej i specyficzny mikroklimat panujący na dnie głębokich dolin erozyjnych, występujący również na naszym terenie. Pióropusznik został uznany za gatunek wyróżniający florę Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej.


U paproci, jak i u innych paprotników (do których zaliczamy paprocie, skrzypy i widłaki) następuje przemiana pokoleń. Wyróżniamy sporofity, czyli pokolenie rozmnażające się przez zarodniki oraz wyrastające z zarodników drobne gametofity (inaczej nazywane przedroślami), z rodniami i plemniami, w których rozwijają się plemniki i komórki jajowe. Zapłodnienie odbywa się w obecności wody, po nim powstaje zygota, z której rozwija się nowy sporofit. Zarodnie mogą być zebrane w kupki na spodzie liści asymilacyjnych lub wyrastać na oddzielnych liściach zarodnionośnych. I właśnie ta druga sytuacja występuje u pióropusznika strusiego – ma on dwa rodzaje liści. Liście asymilacyjne (płonne) są jasnozielone, podwójnie pierzaste (podzielone na odcinki, a każdy z odcinków brzegi ma również podzielone na odcinki) o długości do 150 cm, bardzo dekoracyjne.


Młode liście są zwinięte i przypominają swoim kształtem pastorał. Tworzą one lejek, z którego wyrastają krótsze (do 60 cm) liście zarodnionośne, początkowo zielonawe a później ciemnobrunatne, pierzaste, sztywne. Ich odcinki są wąskie, a ich podwinięte brzegi okrywają dojrzewające w okresie od sierpnia do października zarodniki. Liście asymilacyjne są nietrwałe, zasychają jesienią, natomiast liście zarodnionośne są zimotrwałe. Nazwa pióropusznika strusiego pochodzi właśnie od wyglądu liścia zarodnionośnego.

Na stanowiskach naturalnych pióropusznik strusi jest obecnie objęty częściową ochroną gatunkową (do 2014 roku był objęty ochroną ścisłą). Na Wysoczyźnie utworzono 2 rezerwaty przyrody w celu ochrony tej paproci: „Pióropusznikowy Jar” i „Dolina Stradanki”, ale można go spotkać również w lasach nad strumieniami poza terenem tych rezerwatów. Paproć ta często jest sadzona w ogrodach jako roślina ozdobna, ale hodując ją, należy uważać, gdyż jest bardzo ekspansywna i może zagłuszyć inne gatunki.

WYSOCZYZNA ELBLĄSKA OD A DO Z:

Wysoczyznę Elbląską polecamy zwiedzać przy pomocy aplikacji Kraina Buka. To idealny przewodnik dla wszystkich aktywnych turystów, chcących poznać urokliwe miejsca i zakątki Wysoczyzny Elbląskiej. Aplikacja pokaże najciekawsze miejsca, zabytki, pomniki przyrody i inne okoliczne atrakcje do odkrycia w trakcie urlopu lub wolnego weekendu. Zeskanuj kod QR, by pobrać aplikację na swój telefon.